Oud Veendam

Beneden Verlaat

Door op zondag, 24 maart, 2013 - 06:03

Rink Oosting is amateurhistoricus en verzamelt oude foto´s en verhalen die de geschiedenis van Veendam vertellen. Wekelijks op parkstadveendam een nieuw verhaal, zoveel mogelijk inhakend op de actualiteit, omlijst met foto's. Mocht u zelf in het bezit zijn van oude foto's, ansichtkaarten, dia's, oude nota's, verhalen enz. U kunt Rink Oosting bereiken op telefoonnummer 06-41586400 of per e-mail: rinkoosting@online.nl

Het Beneden Verlaat was tot het eind van de negentiende eeuw het centrum van Veendam. Het was er altijd een drukte van belang daar zowel de schepen uit het Westerdiep als die uit het Oosterdiep hier de sluis moesten passeren. Vele bedrijven en winkeltjes hadden zich hier gevestigd. Deze foto toont de situatie rond het eind van de negentiende eeuw. Te zien is de sluis, de klapbrug en de aardappelmeelfabriek van Meihuizen Boon opgericht in 1865

Een luchtfoto van de aardappelmeelfabriek van Meihuizen Boon. Deze fabriek behoorde tot een van de eerste in zijn soort. De productie werd in 1935 gestaakt en kort erna werd de fabriek afgebroken. Op deze plaats staat nu oa. een fabriek voor scholmeubilair. De aardappelmeelfabriek maakte gebruik van het schone water van de Oude AE die door de polder achter de fabriek liep daar het water uit het kanaal voor de fabriek door de vervuiling niet bruikbaar was.

Deze foto toont goed de aardappelmeelfabriek en de sluis aan het Ben. Verlaat. De fabriek is reeds verdwenen en ook de oude huizen rondom de fabriek zijn in de loop van de tijd gesloopt.

Het is een bedrijvigheid alom op deze foto. Het toont het Ben Verlaat omstreeks 1915. Nog steeds is er veel te beleven aan het Ben. Verlaat hoewel de scheepvaart langzaamaan afnam en er minder schepen de sluis passeerden. Heden ten dage is het kanaal deels gedempt, de brug verdwenen en is de sluis niet meer dan een vervallen overblijfsel uit de historische rijke tijden van weleer. Als deze sluis eens zou kunnen spreken wat zou ze een rijke bron van historische vertellingen kunnen zijn. De schepen en de daarbij behorende bedrijvigheid zijn voor altijd verdwenen en nooit zal er meer een turf of aardappelschuit deze sluis passeren.

Deze foto is genomen vanaf het Scholthuizen in de richting van de Vredenrustlaan. De foto is genomen in de begin jaren zestig. Aan de slagbomen bij de brug is kan men opmaken dat het Westerdiep nog in gebruik was. De Vredenrustlaan maakt deel uit van het uitbreidingsplan, Plan Noord. Tot voor de uitbreiding was dit alles open veld en als men uit de Middenweg vanuit de richting Muntendam kwam moest men de weg vervolgen via het Westerdiep.

Een foto genomen vanuit de Vredenrustlaan richting Muntendam Hier passeert men Scholthuizen wat gezien wordt als het oudste gedeelte van Veendam. Scholthuizen ligt op een uitloper van een zandrug en werd reeds voor de stichting van Veendam bewoont onder de naam Boven Muntendam.

Oud Veendam

Egypteneind

Door op zondag, 17 maart, 2013 - 06:09

Hier is het allemaal begonnen, het Egypteneinde. Toen er in 1647 begonnen werd met het ontginnen van het veen groef men vanuit het dan reeds aanwezige Medemerdiep, een kanaal zuidwaarts, het Oosterdiep. Nadat het Beneden Verlaat is gegraven wordt het laatste gedeelte van het Egypteneinde gedempt en wordt het een doodlopend kanaal.

Een prachtige overzichtsfoto van het Egypteneinde zoals het er eens bijlag. Het kanaal is nu gedempt en niets wijst er op dat hier eens water heeft gelopen. De foto is van voor de jaren veertig en genomen ter hoogte van nummer 61.

Deze foto is genomen vanaf het Oosterdiep in de richting van Meeden. De foto dateert uit de begin jaren dertig. Let ook eens op de handkar links en de schippershuizen rechts.

Een van de scholen die Veendam eens rijk was. Het betreft een Chr. Kostschool op de hoek van het Beneden Dwarsdiep en het Egypteneinde. Van deze school is alleen bekend dat het een school betrof voor meisjes van de gegoede burgerij. De directrice was Mej. L.W. Karsen. Verder is er weinig van deze school bekend. De foto dateert van ± 1915

Een uniek exemplaar. Het toont het kruispunt van het Ben. Oosterdiep, het Egypteneinde en het Ben. Dwarsdiep. Het gebouw in de hoek is de Chr. Kostschool van Mej. Karsen tevens zou dit de geboorteplaats zijn van de bekende dominee de Cock. De molen rechts is van Mulder. Het onderste gedeelte is nog steeds aanwezig.

Een foto genomen vanaf de brug over het Ben. Dwarsdiep aan de Oosterdiepzijde. De foto is genomen halverwege de jaren vijftig. De molen van Mulder is reeds verdwenen. Links is nog net een gedeelte te zien van de kunstmesthandel van Tonkes.

Oud Veendam

Beneden Oosterdiep, deel 5

Door op zondag, 10 maart, 2013 - 06:00

Een foto uit het begin van de vorige eeuw toont ons het café dat uiteindelijk moest wijken voor de doorbraak van de Meezenbroekstraat. Naast dit pand de woning van de bekende veearts Monster. Als derde woning ziet men het voormalige woonhuis van de ‘beroemde' kapitein Hazewinkel die met zijn schip de wereld rond voer. Deze woning is het enige bijna gave exemplaar die is overgebleven van alle kapiteinswoningen die zich eens langs het diep bevonden. Helaas ze zijn er niet meer en ze komen nooit meer terug.

We bevinden ons nu bijna aan het eind van het Ben. Oosterdiep. De witte villa behoorde vroeger toe aan de kwekerij van Kloosterhuis. Deze kweekte oa. rozenzaailingen die gebruikt werden als onderstam voor gecultiveerde rozen. De teelt van rozenonderstammen was en is nog steeds een belangrijke teelt in de Veenkoloniën. Door de unieke grondstructuur die men alleen hier aantreft is het mogelijke om onderstammen te telen van hoge kwaliteit. Op de achtergrond ziet men de Carolinenbrug die zich bevond ter hoogte van Van der Ploeg.

Hier een mooi straatbeeld van het benedenste deel van het Ben. Oosterdiep. Het pand aan de rechterzijde van de witte villa was de lagere school van meester van Zomeren. Hij woonde zelf in het voorhuis. Achter de woningen bevonden zich de uitgestrekte kwekerijen van Kloosterhuis. De school heeft uiteindelijk moeten wijken voor de doorbraak van de Somerlustweg. Ook de woningen rechts zijn reeds vervangen door nieuwbouw.

Op deze foto ziet u als derde woning, het bedrijf van de zeer bekende fam. Van der Ploeg. Vele ouderen hebben zich laten vervoeren met de vervoermiddelen die van der Ploeg ter beschikking had zoals koetsen, autobussen en auto's die van der Ploeg verhuurde.

De Remiselaan. Een straat met arbeiderswoningen die menigeen bekend in de oren klinkt. In het begin was het een nette zijstraat van het Ben. Oosterdiep. Echter de straat verpauperde snel en kreeg al snel een slechte naam. Uiteindelijk is de complete straat gesloopt en omgevormd tot klein parkje

Oud Veendam

Beneden Oosterdiep, deel 4

Door op zondag, 3 maart, 2013 - 06:17

Een foto genomen aan de noordzijde van de Jacob Bruggemalaan. Het pand op de hoek is door een brand vernield en is inmiddels net als het naastgelegen pand verdwenen. Deze foto dateert uit de beginjaren vijftig. De woningen staan er nog net zo alleen het diep is verdwenen en vervangen door asfalt.

Een werkelijk unieke foto van de Veendammer Cartonnagefabriek uit 1926. Helaas is het mooie gebouw onherkenbaar verbouwd. In de voormalige fabriekshallen treft men nu een winkelcentrum aan.

Deze foto is iets noordelijker genomen en men bevindt zich tegenover het huidige winkelcentrum. Via deze brug was het mogelijk om bij de aardappelmeelfabriek van van Linge te komen. Het hoge gebouw was de voormalige cartonnagefabriek.

De eerste vier huizen op deze foto zijn allen verdwenen en vormen nu de doorbraak van de Voormolenstraat, drie woningen en een garagebedrijf. Een bekende zaak die hier gevestigd was, was de coöperatieve bakkerij ‘de Dageraad'

Op de foto links ziet men het toenmalige kantoor van de firma van Linge in de tijd dat het kantoor zich nog aan de wegzijde bevond. Later is het kantoor naar de overzijde verplaatst. De foto dateert uit 1909.

Deze twee schippershuizen die eens op de hoek stonden bij de voormalige fabriek van Van Linge stonden, vormden eens een prachtig voorbeeld van hoe eens de bebouwing langs het diep eruit moet hebben gezien. Helaas heeft men het nodig gevonden om deze woningen te slopen. Men heeft met de vrijkomende materialen weer een woning gemaakt en deze opgebouwd nabij het Borgerspark. Het was beter geweest ze te laten staan.

Oud Veendam

Beneden Oosterdiep, deel 3

Door op zondag, 24 februari, 2013 - 05:55

Een unieke foto van de wereldberoemde fabriek van Ten Horn. Over de gehele wereld treft men de beroemde stoomketels aan van deze Veendammer machinefabriek. De ketels treft men ook nu nog overal maar de fabriek zal men tevergeefs zoeken daar deze jammerlijk genoeg failliet ging en werd afgebroken. Op het vroegere terrein werden woningen gebouwd.

We bevinden ons nu ter hoogte van de Havenstraat. Het zijkanaal rechts gaf toegang tot het spoordok. Hierdoor was het mogelijk om goederen vanaf de trein verder per schip te vervoeren of net andersom. Op het terrein achter deze woningen werd de nieuwbouwwijk Havenbuurt gebouwd. Een foto uit 1953

Deze foto is iets verder genomen dan de vorige. Deze foto toont dat de voormalige schuur die afgebroken is van oorsprong een boerderij was. Direct naast de boerderij stond de bekende leerlooierij van Hoetjer waar ondermeer drijfriemen voor machines werden gemaakt.

De winkel aan linker zijde was eens de slagerij van de fam. Schoenmaker. We bevinden ons bijna ter hoogte van de huidige Jacob Bruggemalaan. Het hoge pand is een goed oriëntatie punt, het betreft hier de voormalige woning van de fam. van Linge.

Hier een mooie overzichtsfoto van de ingang van de Jacob Bruggemalaan vanaf het Ben. Oosterdiep. Op de hoek de drogisterij van de fam. Eekhof die zich hier nog steeds bevindt. Boven de winkeldeur ziet men de bekende gaper. Een foto uit de begin jaren vijftig.