Alian Spelde heeft afscheid genomen als regiomanager bij Biblionet Groningen. In de Bibliotheek Veendam, waar ze 47 jaar geleden met een dienst in de bibliotheek was begonnen.
Op haar achttiende was Alian bij de bibliotheek in dienst gekomen. Ze wilde met haar middelbare schooldiploma een heel andere studie gaan doen. Omdat deze niet beviel meldde ze zich aan voor de Bibliotheek- en Documentatieacademie. Vervolgens kwam er een vacature als administratief medewerkster voor veertig uur bij Bibliotheek Veendam. Ze solliciteerde erop en kreeg de baan.
Na voltooiing van haar opleiding in 1977 was ze in een van de filialen in de stad Groningen aan het werk gekomen. Tot 2001 werkte ze in verschillende functies in de kleinere vestigingen, en later in de grotere. In het jaar 2000 ging de stadsbibliotheek (de Openbare Bibliotheek) en de Provinciale Bibliotheekcentrale in de provincie Groningen samen. En omgedoopt tot Biblionet Groningen. Alian Spelde werd gevraagd om in Stadskanaal directeur te worden.
“Binnen Biblionet heb ik heel veel verschillende gemeenten gedaan”, vertelt Alian. “Begonnen in Stadskanaal kwam daar het cluster Veendam, Pekela en Menterwolde bij. Vervolgens werd Eemsdelta toegevoegd, waarin Appingedam, Delfzijl, Loppersum, Bedum en Ten Boer. Als kleine gemeentes bestonden die nog. Hoogezand heb ik ook nog een poosje gedaan. Op een gegeven moment had ik tien gemeentes.”
Nu zijn het er nog vier, het Oldambt, Stadskanaal, Pekela en Veendam. Officieel nog tot 22 augustus. Op 7 september is haar officiële afscheid.
In de bibliotheekwereld heeft Alian veel zien veranderen. Ze had eigenlijk al een vooruitziende blik met haar scriptie voor haar opleiding op de bibliotheekacademie. Waarin ze het samenwerken met sociaal culturele instellingen bepleite. Haar visie dat het nodig is, is vooruitstrevend gebleken.
Jarenlang was dat eigenlijk niet opgepakt. Sinds een jaar of vijf spelen Bibliotheken een belangrijke rol in de aanpak van laaggeletterdheid.
“Het werd steeds duidelijker dat er nogal veel mensen zijn die gewoon niet goed kunnen lezen. En daardoor niet mee kunnen doen in de maatschappij. Bijna een kwart van de jongeren loopt het risico de schoolbanken als laaggeletterde te verlaten. En ja, welke organisatie laat je dan een belangrijke rol spelen? Dat is de bibliotheek. Vandaar dat de bibliotheek een heel andere rol gekregen heeft.”
“Maar wij deden toen in Veendam ook al wat met scholen. Toen ik in Groningen kwam was ik begonnen als jeugdbibliothecaris. Wij deden ook activiteiten. We kunnen er wel plakboeken bij pakken van Veendam van vroeger. Er waren toen ook festiviteiten met schrijvers. Noem ze maar op. Het komt erop neer dat het eigenlijk steeds verder is geprofessionaliseerd.”