Tekst Hans van Noort [ hansvannoort@parkstadveendam.nl ]
In de behandelkamer van Bernardi Noordman in het Gezondheidscentrum Wildervank is een hele wand voorzien van een immense spiegel. “Daar zet ik soms een patiënt voor en laat die naar zijn/haar eigen lichaam en/of lichaamshouding kijken.” De bewustwording is vaak groot. Hé, ik sta scheef of ik laat mijn schouders hangen of links ben ik hoger dan rechts. Maar ook: “Er mag wel een kilootje af.”
Als oefentherapeut Cesar - Mensendieck houdt Bernardi Noordman zich bezig met houding en beweging van het menselijk lichaam. Daar gaat vaak iets niet helemaal goed en ontstaan klachten in o.a. rug, schouders, heupen en knieën. “Hoe help ik mensen van hun klachten af,” is het adagium van Bernardi.
Noordman is ZZP’er en werkt 2 dagen, ’s woensdags en vrijdags in Veendam/Wildervank. Op dinsdag en donderdag houdt ze praktijk in Leek. De maandag is gereserveerd voor het administratieve gedeelte van haar werk. Eigenlijk is het dit jaar een beetje feest, want ze doet dit werk al 25 jaar. Proficiat, Bernardi. Ben je in loondienst, dan wordt daar door het bedrijf beslist aandacht aanbesteed, maar ben je zelfstandige dan wordt het lastiger… Dus al 25 jaar ook in Veendam! Sinds mei dit jaar in het Gezondheidscentrum Wildervank (Nijveenlaan 25) en daarvoor in Dukdalf.
De patiënten worden door huisartsen, specialisten bijvoorbeeld revalidatieartsen naar haar doorgestuurd. Omdat er nu geen verwijsbrief meer nodig is, komt er ook een groot deel op eigen initiatief. Vaak zijn die mensen goed gemotiveerd om met hun lijf aan de slag te gaan en werkt dat heel goed. Alle ziektekostenverzekeringen vergoeden de behandelingen, net zoals bij een fysiotherapeut, uit het “aanvullende” pakket! De oefentherapeut is een paramedisch beroep!
Maar waar komen de klachten vandaan? Is het werk gerelateerd? Is het een chronische pijn? Heeft het te maken met de leeftijd, hobby of sport? Komt het misschien door zwaarlijvigheid of obesitas? Stress is ook zo’n veel voorkomende klacht. Een incorrecte houding misschien? Een aandoening als reuma of astma? Overbelasting?
Via een uitgebreide intake probeert Bernardi erachter te komen en past daar de oefentherapie op aan. Er wordt naar het gehele lijf gekeken en niet alleen maar naar de rug, schouders of knieën! Voor iedere nieuwe patiënt wordt een individueel behandelplan geschreven. Bovendien wordt bij elke consult het “journaal” bijgewerkt. Na de behandeling volgt een terugkoppelingsverslag naar de doorverwijzer, zodat die altijd op de hoogte is.
Oefentherapie Mensendieck is begin vorige eeuw ontwikkeld door een Amerikaanse arts Bess Mensendieck. Het is een oefentherapie gebaseerd op gedragsverandering en vitaliteit (Wikipedia). Marie Cesar was een leerling van Mensendieck. Door zelf zien, zelf ervaren en zelf oordelen kan de patiënt door oefening en in samenspraak met de oefentherapeut de klachten voorkomen, wegnemen of verminderen en weer pijnvrij bewegen. Zonder apparaten maar met het eigen lichaamsgewicht oefent de patiënt zijn spieren en gewrichten en werkt zo aan de opbouw en versterking ervan. Op deze wijze verbetert de kwaliteit van leven en vind je een betere balans tussen spanning en ontspanning. En wat zijn de mensen blij als ze na een aantal behandelingen van hun pijn af zijn! Daarom is het zo’n dankbaar werk,” glimlacht Bernardi.
Bernardi heeft zich in een aantal zaken gespecialiseerd. Ze is zéér deskundig op het gebied van chronische pijnbestrijding, slaapoefentherapie en artrosebehandelingen. 1 : 5 mensen heeft een slaapprobleem, een aanzienlijk deel van haar patiënten! “Voordat ik met de therapie begin gaan we samen de gehele dag door. Is er overdag stress? Kom je genoeg buiten? Beweeg je genoeg? Zit je tot ’s nachts voor het scherm en neem je te veel beelden mee,” vertelt Bernardi. “De patiënt komt in een vicieuze cirkel terecht en wordt steeds vermoeider. Een brede aanpak is dan op zijn plaats, die moet leiden tot een gedragsverandering.”
Chronische pijn is pijn die langer dan 3 maanden duurt en waarbij het waarschuwingssignaal vanuit de hersenen/zenuwstelsel niet meer goed werkt. “Er wordt vaak gezegd dat het tussen de oren zit. De mens is een eenheid van lichaam en geest. Daarom pak ik dan ook beide aan. Het netwerk chronisch pijnbestrijding, waarvan Bernardi lid is, heeft nauwe en regelmatige contacten met de artsen en specialisten van het Martini ziekenhuis en het UMCG. Dit werkt in het voordeel van de patiënt.
Nog een specialiteit is de behandeling van artrose. “We hebben een artrose netwerk, waarin we met elkaar de expertise delen. Aan de artrose zelf kunnen we weinig doen, maar wel kunnen we spieren oefenen om taken over te nemen, de pijn terugbrengen en de gewrichten door training weer wat smeuïger maken.” Als de patiënt na een tijdje weer beter kan lopen of bewegen zal die niet zo snel meer ontwijkend gedrag vertonen: “Ik ga niet lopen omdat ik pijn heb.”
Het patiëntenbestand bestaat voor ongeveer ⅓ uit scholieren en de rest zijn werkenden en pensionado’s. De jongeren hebben nogal eens stress (hoofdpijn) door de situatie thuis of op school. Ook komen herhaaldelijk houdingsafwijkingen bij hen voor. De gemiddelde leeftijd ligt rond de 38 jaar en ze komen uit Veendam en een groot deel van de regio tot Wedde aan toe.
Bewegen is iets wat bij Bernardi Noordman hoort. Als jonge meid doet ze de ALO in Groningen en speelt hand- en voetbal. Later komen daarvoor in de plaats skaten en hardlopen. Na de ALO vervolgt zij haar studie in Amsterdam - Mensendieck een dagopleiding van 3 jaar! Nu is het een HBO Bacheloropleiding van 4 jaar. Anatomie, fysiologie en bewegingsleer zit ook een beetje in haar bloed. Momenteel verzorgt ze naast haar drukke werkzaamheden het 1e damesvoetbalteam van Amicitia in Groningen. Bij de competitiewedstrijden is ze altijd aanwezig om vooraf wat te masseren en te tapen en na afloop de verdere verzorging van de meiden ter hand te nemen.
Haar levensfilosofie omschrijft ze in 3 belangrijke stappen:
Stap 1 : Beweeg;
Stap 2 : Beweeg;
Stap 3 : Blijf zoveel mogelijk bewegen.
Het werkt!
Er is de laatste decennia veel veranderd in de visie op bewegen. Vroeger moest je na een hernia-operatie 6 weken rusten. Nu sta je een paar uur erna weer naast je bed en loop je aan de arm van een verpleegkundige over de gang!
Het vak blijft in ook beweging…
Meer informatie:
