Nieuws

Meer dan honderd wandelaars, hardlopers en fietsers hebben met de Bevrijdingstocht van Tocht om de Noord het bevrijdingsvuur in de Groninger dorpen ontstoken.

Het vrijheidsvuur brengen met een fakkel is een initiatief van Tocht om de Noord. Eigenlijk had het vorig jaar moeten plaatsvinden in het kader van 75 jaar bevrijding. Maar vanwege Covid 19 kon dit niet doorgaan. De organisatie vond een manier om met kleine groepjes op een veilige manier de ‘Bevrijdingstocht 75+1 jaar vrijheid’ wel te kunnen doen.

Klaas Brouwer, Heiko Dorenbos en Jantje Korthuis hebben op Bevrijdingsdag de regen getrotseerd op hun 32 kilometer lange tocht naar het oorlogsmonument in Wildervank. De wandelaars waren om 8 uur gestart bij het loopcentrum aan de Regattaweg in Groningen. Met een lantaren tegen de harde wind om het vuur brandend te houden.

De harde wind in de rug gaf nog een bijkomend voordeel. Het looptempo was ongeveer 5,5 tot 6 kilometer. Maar dik een kwartier wachten bij de brug voor twee schepen gaf oponthoud. “Dan sta je daar te kleumen.”

De lopers zijn onderweg behoorlijk geplaagd door fikse regenbuien. Maar tussentijds scheen de zon ook af en toe. “We hebben gelukkig sneldrogende wandelkleding”, aldus Jantje.

De vaste wandelmaten zijn alle drie lid van de Wandelsport Vereniging Friese Lange Afstand Lopers (FLAL). Het is de enigste vereniging in de drie Noordelijke provincies die deze lopen uitzet. Het is de grootste wandelclub van Nederland.   

Klaas en Heiko (67) zijn beide de ‘pensionado’s’. Jantje (53) is de ‘benjamin’. Als allroundster loopt ze marathons, en doet ze aan wielrennen en mountainbiken. “Ook allemaal afgelast”, zegt ze met spijt in haar stem. “Vorig jaar april wilden we de training van 43 kilometer gaan doen voor de marathon in Rotterdam. Wegens Corona werd het verplaatst naar oktober. Wederom afgelast. De verplaatsing naar april dit jaar moest ook worden gecanceld. Nu is het verplaatst naar oktober dit jaar.”

Klaas was al heel sportief met schaatsen en wielrennen. Het lopen leek hem ook wel leuk. In januari was hij daarmee begonnen. Heiko Dorenbos en Jantje Korthuis hebben de Nijmeegse al twee keer gelopen. Klaas vindt het te grootschalig. Het wandelen door het bos vindt hij leuker. Kortgeleden heeft hij 53 kilometer gelopen van Winschoten naar Termunten.           

De route van de bevrijdingstocht vanuit Groningen was langs Van der Valk in Westerbroek, Foxhol, vervolgens Hoogezand, Borgercompagnie, over de Langeleegte en door een stukje Borgerswold.

Bij Klaas thuis was er even een pauze met koffie met wat lekkers, om tenslotte de laatste kilometers af te leggen naar het oorlogsmonument in Wildervank.

Eddy Woortman van het 4 en 5 mei comité had bij het monument met kransen de grote vuurschaal al klaarstaan voor het ontsteken van het bevrijdingsvuur.

De jaarlijkse Dodenherdenking op 4 mei is een belangrijk moment in het jaar. Op 4 mei wordt iedereen herdacht die sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog is omgekomen in oorlogssituaties en bij vredesoperaties.

Door de maatregelen rondom het coronavirus zijn er op 4 mei, bij de verschillende monumenten in de gemeente Veendam, geen herdenkingen met publiek. In plaats van de gezamenlijke herdenkingsbijeenkomsten heeft de gemeente Veendam een alternatieve herdenking samengesteld die op 4 mei online en via televisie te volgen is.

Herdenken
Burgemeester Sipke Swierstra: “De 4 mei herdenkingen in de gemeente Veendam kunnen dit jaar, vanwege de maatregelen rondom het coronavirus, weer niet met publiek doorgaan. Juist nu is het belangrijk om de verbondenheid in de samenleving te laten zien. Ik wil de inwoners daarom vragen om op 4 mei de vlag halfstok te hangen. Plaats daarnaast op 4 mei van 19.00 tot 21.00 uur een kaars of waxinelichtje in een windlicht of glazen pot. Zet deze voor het raam, bij de voordeur, op het balkon of in de tuin. Zorg er wel voor dat deze op een veilig plek staat. Op deze manier herdenken wij vanuit ons eigen huis, maar zijn wij toch verbonden.”

Programma
Als alternatief van de herdenkingsbijeenkomsten is er vanaf 19.30 uur een videoverslag van de kransleggingen te zien via de kabelkrant van Parkstadveendam.nl en Stichting Kabelnet Veendam (SKV kanaal 996). En de online kanalen van de gemeente Veendam. Hierin zijn de herdenkingen bij het monument in Wildervank, de oorlogsgraven op de begraafplaats en de kranslegging bij het monument bij de Grote Kerk in het centrum van Veendam te zien. Ook het carillon heeft hierbij een speciale rol. Bij de Engelse graven was er een speciale rol voor de doedelzakspeler Tjitte de Wolff.

Oorlogsmonument Wildervank
Bij het oorlogsmonument in Wildervank zijn kransen gelegd door wethouder Henk Jan Schmaal en Max Meijer namens de Gemeente Veendam. Voor het Comité Wildervank door dhr. Woortman van het Comité 4 en 5 mei. Marjolie Spelde, Leana Huizing en Maud Kruse van OBS De Sleutel een krans gelegd namens de basisscholen in Wildervank.

Namens de Raad van Kerken legde Trijnie de Jonge een krans. Henk Robben namens de stichtingen Wildervanck-Wildervank en Wildervank vooruit. Grieto Visser namens de handelsvereniging Wildervank, en Barto Koster namens de voetbalvereniging Wildervank. Wijk- en buurtbeheer Wildervank werd bij de kranslegging vertegenwoordig door Hennie Doedens-Kruizinga en Jan Rijks.

Joods Monument
Bij het Joods Monument legde burgemeester Sipke Swierstra een krans. Namens de Raad van Kerken door mevr. Van Vliet. Wethouder Ans Grimbergen en gemeentesecretaris Martin Schomper legden een krans. Namens de Mgr. Bekkersschool door Sam en Bo Nieboer. Stichting Naamsvermelding Oorlogsslachtoffers 2e Wereldoorlog legden wethouder Ans Grimbergen en Henk Jan Schmaal een krans.

Engelse graven
Bij de Engelse graven van de 10 omgekomen vliegeniers legde burgemeester Sipke Swierstra met Sergeant der 1e klasse b.d. Michael Buurmeijer een krans. Vervolgens door de Raad van Kerken, Jan Hulzebos, Stichting Jumelage en Henk Wieger Walburg.

Grote kerk
Bij de Grote kerk zijn kransen gelegd door burgemeester Sipke Swierstra en gemeentesecretaris Martin Schomper. Vervolgens door de veteranen Sergeant der 1e klasse b.d., Michael Buurmeijer en Sergeant majoor Paul Rila.

Verder zijn er kransen gelegd door de Raad van Kerken, Jan Hulzebos, Stichting Naamsvermelding Oorlogsslachtoffers 2e Wereldoorlog, wethouder Ans Grimbergen en Henk Jan Schmaal en Winkler Prins leerlingen Sten Scholten en Veerle Pronk.

De erewacht hielden de veteranen Korporaal der 1e klasse b.d. Wijnand van Dijk en soldaat der 1e klasse b.d. Alex de Jong. Fakkeldrager Albert Gort heeft, komend vanuit Groningen, het Vrijheidsvuur aan burgemeester Swierstra overhandigd.

Voorafgaand aan de gemeentelijke dodenherdenking op 4 mei verzorgt de Raad van Kerken Veendam e.o. een korte herdenking vanuit de Grote Kerk in Wildervank.

Deze herdenking is te volgen via het YouTube-kanaal van de Protestantse Gemeente en via de Kabelkrant (SKV kanaal 996) en op de website van www.parkstadveendam.nl.

De uitzendingen beginnen op dinsdag 4 mei om 18:30 uur.

Via YouTube is die later nog terug te zien. De uitzending wordt ook herhaald op de kabelkrant en op de website www.parkstadveendam.nl. Tijden volgen.

Het echtpaar Kas en Gea Kaspers hebben als naoorlogse generatie niet zelf de Tweede Wereldoorlog meegemaakt. Maar oorlogstrauma’s van de ouders kan onbedoeld worden overgedragen aan de naoorlogse generatie. Kaspers: “Zelf heb je het net niet meegemaakt.Tegelijk wilden ze de kinderen er niet mee belasten. Maar je hebt wel de naweeën van wat er is gebeurd. De naweeën waar je mee opgegroeid bent.”

Kas Kaspers is in 1947 geboren en komt van origine uit Glanerbrug in Twente. Echtgenote Gea uit Ommelanderwijk heeft hij via een advertentie in een landelijk kerkblad leren kennen. Kaspers woonde toen in Overijssel. Sinds 36 jaar woont hij in de provincie Groningen. Op hun woonadres in Zuidwending gaan ze dit jaar het zesde jaar in.

Kaspers kwam uit een groot gezin. Geld voor een opleiding was er niet. “Er moest gewerkt worden, en de handen meenemen.” In een slagersbedrijf in Twello had hij 35 jaar emplooi als toezichthouder. Hij had zichzelf opgewerkt en een diploma gehaald voor vakmensen in de foodsector. Gea Kaspers-Slor werkte in de zorg bij de Molenhof in Oude Pekela.

Hun wederzijdse vaders hebben beiden een oorlogstrauma opgelopen. Die door heeft gewerkt op de ‘tweedegeneratie’.

Gea haar vader Frederik stond als militair op wacht bij de grens toen de Duitsers binnenvielen. Hij werd meteen krijgsgevangene gemaakt. Drie dagen en nachten zat hij in een goederenwagon.

De omstandigheden in het kamp waren erbarmelijk. Hij was ziek en kreeg een injectie toegediend. Een Poolse krijgsgevangene heeft zijn leven gered. De Pool gaf hem rijstwater en zo was hij er door gekomen. Ongeveer een jaar heeft hij vastgezeten. Gea: “Per trein was hij weer in Veendam aangekomen. Zijn vader en zijn broers kenden hem er haast niet meer van, zo vermagerd als hij was. Hij heeft er nooit veel over kunnen vertellen. Oost-Europese Joden zien wegvoeren naar hun verschrikkelijke einde. Vier en vijf mei was voor hem altijd te zwaar.”

Kas Kaspers zijn vader Harm was als krijgsgevangene naar Neurenberg gebracht. Voor de inval van de Duitsers werkte hij op de voormalige Vliegbasis Twente bij de catering voor het grondpersoneel. Zoals de brandweer en de MP. Doordat hij in de mobilisatietijd als verkenner met de Amerikanen had samengewerkt werd hij vastgezet. Een week voor de inval hadden de Amerikanen luchtfoto’s gemaakt, vanwege de waarschuwing dat er al een dreiging was. Uit voorzorg werd dat in kaart gebracht. Ze hadden iemand nodig die goed op de hoogte was van het vijandelijk gebied.

De fotorolletjes werden verborgen in de koker van de stuurknuppel. Als het toestel neer zou worden gehaald bleven de rolletjes uit de handen van de Duitsers. Met een schroefsysteem kon deze open worden gedraaid. De Duitsers hebben het waarschijnlijk niet geweten.

Kaspers: “Door de Duitsers werden de Amerikanen als bemoeial gezien. De Amerikanen spraken geen woord Duits, ze liepen door en werden gefusilleerd. Na de oorlog heeft mijn vader de plek gewezen.”

In Neurenberg zat zijn vader in een soort politiebureau. Zijn paspoort was ingenomen, maar hij kon zich wel vrij bewegen. Vanwege de informatie die hij wist moest hij beschikbaar blijven. Na twee maanden is hij ’n nachts gevlucht. Onderdak had hij niet. Zijn schuilplaats was een ronde afvoerbuis bij een weiland.

“Mijn vader kon goed Duits. Van een boer heeft hij ondersteuning gehad. Dat was mijn vader zijn geluk. Op een strowagen met paard ervoor lag hij onder het stro. Daar werd niet zo gauw op gereageerd. Bij Overdinkel moest hij over een beek (Puntbecke) om weer in Nederland te komen. Het heeft een week geduurd voordat mijn vader weer in Nederland terug was.”

“Hij wilde naar zijn ouders in Enschede. Maar ze hadden drie Duitse wagens voor de deur staan. Vroeg of laat moest hij zich toch laten zien. Mijn vader kon dus niet meer terug. Vader kon onderduiken bij het gezin Kamphuis waar hij mijn moeder Annie heeft leren kennen. Mijn opa Kamphuis woonde in Glanerbrug vlakbij de grens.”

Mijn vader heb ik maar acht jaar gekend. Mijn moeder heeft toen in die tijd vlak nadat mijn vader was overleden schadevergoeding gekregen. Maar ze heeft er verder nooit meer over gesproken.

Kas heeft veel gesprekken over de oorlog gevoerd met Kraai, een oude man die tuintjes onderhield en schoonmaakwerk deed bij hulpbehoevende mensen. Ook bij Kas toen hij zelf een tijdje ziek is geweest. Hun beide vaders hadden de oorlog meegemaakt. Van Kraai heeft hij verschillende oude kranten gekregen die zijn vrouw had bewaard.  

“Onze ouders hebben de oorlog meegemaakt. En wij zijn de generatie die daarna geboren is. Je bent weder slachtoffer als je vader de oorlog had meegemaakt, dan was je dat automatisch ook. Het was net als een sterke magneet, je hebt het gevoel en je hebt een stuk verbondenheid. De generaties daarna die het niet zoveel mee heeft gekregen staan er heel ver vanaf. Dat was uiteindelijk de reden om het als een stukje geschiedenis voor de media op te laten tekenen. Maar je beeldvorming en het gevoel wat erbij komt kun je niet overbrengen. Dat is onbereikbaar.”

Terugkerende Nederlandse krijgsgevangenen per trein. In 1942 werden de beroeps- en onderofficieren opnieuw in krijgsgevangenschap genomen als represaille. Eigenlijke reden was het tekort aan arbeidskrachten in de fabrieken in Duitsland vanwege de grote verliezen aan het oostfront.

Om ook in Veendam de energietransitie op gang te brengen en de resultaten te meten is het nodig dat iedere wijk en dorp in Veendam een “Energie paspoort” krijgt. Dat vindt fractievoorzitter Ina Hilbrants van de CDA-afdeling Veendam-Wildervank.

Alle gemeenten moeten eind 2021 een visie over de energietransitie hebben opgesteld. Hoe maakt je als gemeente daarvoor goed onderbouwde keuzes? En hoe maak je de effecten inzichtelijk? Met een “Wijkpaspoort” voor de energietransitie krijgen we als inwoners een helder overzicht met informatie per wijk of dorp. Dit overzicht kun je dan bijvoorbeeld gebruiken als “praatplaat” in wijk- en buurt bijeenkomsten.

Landelijk zijn hiervoor systemen beschikbaar die relatief eenvoudig met verschillende energie en warmte informatie en plannen worden gevuld. Hoe mooi zou het zijn als je als inwoner van Veendam kunt zien wat het elektriciteit- en gas verbruik en opwekking in je wijk is en je kunt lezen welke maatregelen in de wijk voor de energietransitie worden uitgevoerd. De mogelijkheden in de wijk zullen afhangen van de aard van de wijk. Staan er oude of nieuwe woningen en wat zijn de mogelijkheden voor isolatie of zonnepanelen. Ook het gebruik van beschikbare restwarmte, zoals bijvoorbeeld de warmte van Nedmag, bodemwarmte of gebruik maken van warmte uit de riolering (riothermie) zijn mogelijkheden. Met het wijkpaspoort maak je dat voor iedereen in de wijk en dorp inzichtelijk, ook de voortgang en resultaten.

De CDA-fractie zal hierover in de gemeenteraad vragen stellen op welke wijze de gemeente Veendam dit gaat aanpakken en invullen.

Bijvoorbeeld: Wijkpaspoort warmtetransitie - Kadaster.nl

In de maand mei 2021 heeft Veendam Beweegt van de gemeente Veendam een nieuwe wandeltocht uitgezet. De route van ongeveer 3 kilometer gaat door Veendam Noord. Na het aanmelden wordt de route per mail aan u verzonden. U kunt deze individueel of in duo’s lopen wanneer u dat zelf wilt.

Bolletje Pijltje Wandelroute
Bij deze wandeling is het tellen van kruispunten belangrijk. Kaartlezen is niet nodig. Deze wandelroute is ook geschikt voor rolstoelgebruikers.

Aanmelden
U kunt zich aanmelden via veendambeweegt@veendam.nl. Na het aanmelden ontvangt u per mail de wandelroute aan de hand van de Bolletje Pijltje kaarten. Na het aanmelden kunt u zelf bepalen wanneer u de puzzelwandeltocht gaat lopen. Zorg ook bij het lopen van de route dat de coronamaatregelen worden opgevolgd.

Puzzelwandeltocht April
De puzzelwandeltocht van april 2021 is veel aangevraagd en gelopen. Daarnaast zijn er leuke en positieve reacties over binnen gekomen. Blijf in beweging en doe ook deze maand mee!

Veendam Beweegt!
Veendam beweegt is het platform van de gemeente Veendam waarop een overzicht staat met alle sport- en beweegactiviteiten die georganiseerd worden in de gemeente. Deze website is de verzamelplaats voor alles wat met sport en bewegen te maken heeft. Het platform bevat informatie voor inwoners, sportverenigingen en scholen. Ook alle sportaanbieders en het laatste sportnieuws uit de gemeente staan op het platform vermeld. Blijf op de hoogte van alle sportieve activiteiten via: www.veendambeweegt.nl

Tekst Hans van Noort [ hansvannoort@parkstadveendam.nl ] 

Op zijn lig/zitfiets rijdt vrije vogel Frank Arno Huisman door het veenkoloniale land. Dan weer eens wat harder, dan weer wat zachter. “Het voordeel van zo’n fiets, 3 wielen, is dat je heel langzaam kunt rijden zonder om te vallen,” beaamt Frank Arno. “Omdat je wat lager zit, heb je een geheel andere kijk over het land. Verrassend. Ik maak foto’s o.a. door mijn statief op de fiets monteren.” Frank Arno heeft iets met de Veenkoloniën. Eigenlijk met de hele provincie Groningen, maar verder oostwaarts Duitsland in, boeit hem eveneens.

Bij de kennismaking krijg ik enthousiast wat papieren onder mijn neus gedrukt. Dit is waar Frank Arno mee bezig is. Een promotiefilm/documentaire over de Veenkoloniën. “Frank en vrij door de Veenkoloniën.” Deze titel speelt door zijn hoofd. Hij is er vol van. De ingrediënten voor deze promotiefilm/documentaire liggen voor het opscheppen. Bijzondere gebouwen, de turf, de vergezichten, een authentiek veenkoloniaal bruggetje, een akker vol boekweit, ander graan of aardappelen, de geschiedenis, een kerk, een sluisje/verlaat, de kanalen en wijken, het natuurschoon, de kunst, musea en ga zo maar door. We mogen natuurlijk beroemde en wellicht beruchte mensen vanuit het veen niet vergeten! De gehele productie, inclusief de teksten en vormgeving van deze promotiefilm/documentaire zijn bij Frank Arno in vertrouwde handen. Zijn ervaring met het maken van bedrijfsvideo’s en bedrijfspresentaties en zijn grafische achtergrond staan garant voor een solide en innoverend product. Zijn bedrijf “Het kleinste reclamebureau van het Noorden met de grootste ideeën, FRANK & VRIJ,” zorgt voor de uitvoering.
Ideeën en ambities te over, maar het is een hele klus. Mocht iemand zich geroepen voelen om mee te helpen bij het verwezenlijken van zijn droom? Hulp is welkom. Oh ja, sponsoren en/of subsidies zijn van harte welkom!

Op de website van FRANK & VRIJ kom je als eerste de zin tegen: Alles begint met een idee. Dat idee heb je nodig om een bedrijfsvideo te maken of een huisstijl en logo te ontwerpen. Huisstijl is een breed terrein en kan variëren van briefpapier, visitekaartjes, folders, flyers, posters, advertenties en verpakkingsmateriaal tot het beletteren van de eventuele bedrijfswagen(s). Een sterk beeldmerk treft doel in eenvoud en herkenbaarheid staat te lezen op een van de bladzijdes van zijn site.

Een bedrijfspresentatie is meer of dat nu gaat om een grafische weergave, drukwerk of een filmpje of video op YouTube of ander social medium, het is de visuele uitstraling van je bedrijf. Kijk maar eens op zijn site: www.frankenvrij.nl naar de verschillende voorbeelden. Je vindt er bedrijfspresentaties en videografie van zowel grote als kleinere bedrijven. Een aantrekkelijke is de bedrijfspresentatie van Ingenieursbureau A&I Kwant aan de Transportweg 67. Andere voorbeelden: Oefengesprek in Groningen en van bakkerij van Wim Zijlema – naast de Jumbo.

Om in circa één hooguit 3 minuten de essentie van een bedrijf in beeld te brengen vraagt om een uiterste inspanning. Dit is topsport. De informatie over een bedrijf mag niet te weinig zijn, maar zeker ook niet te veel.

Om tot een idee te komen moet je vrij, out of the box, kunnen denken. Een vrije geest helpt daarbij. Zo’n vrije en bovendien creatieve geest zit in Frank Arno Huisman. Volgens de woordenboeken van Van Dale is frank en vrij een versterking van vrij. Dat is hier écht van toepassing én geeft FRANK & VRIJ een extra dimensie en betekenis.

 Grafisch ontwerpbureau FRANK & VRIJ, het bedrijf van Frank Arno Huisman, is gehuisvest aan de Poststraat 55 in Wildervank.

Frank Arno is een échte autodidact. In 2003 begint hij voor zichzelf. Na de MAVO weet hij beslist niet welke richting hij op wil. School houdt hij wel voor gezien. Dan eerst maar militaire dienst in. “Die tijd heb ik gebruikt om na te denken over wat ik wél zou willen.” Maar na zijn diensttijd is het nog vaag. “Ik had nog steeds géén flauw benul, wat ik wilde,” vertelt Frank Arno. Via een vacature bij het Arbeidsbureau, ze vragen een tekenaar, komt hij te werken bij een reclamebureau hier in Veendam. Bij de sollicitatie zeiden ze: “We leren je het wel.”

Daarna werkt hij thuis. Zijn vader had in die tijd een drukkerij in Wildervank. Deze is later overgenomen door Drukkerij De Bruin in Zuidbroek.

Dat tekenen doet hij nog steeds graag. Ook dat heeft hij zichzelf aangeleerd! Tijdens het interview laat hij enige werken zien o.a. een tekening van het Margaretha Harderberg Cultuurcentrum en enige woningen in Wildervank. Veel heb ik te danken aan oud-collega Henk Schriek. Hij heeft me het vak geleerd. Henk heeft nu het bedrijf PubliScreen Reclame & Publiciteitsvormgeving aan de Bocht Oosterdiep. De vriendschap is er nog steeds en zo nu en dan doet Frank Arno freelance nog het een en ander voor Schriek. Fotostudio Kral imagecentrum met een fotolaboratorium en een ware studio, wél bekend in Veendam en omstreken, is zijn volgende plek. Helaas gaat die failliet. “Ik heb daar veel geleerd wat betreft fotografie en videografie.”

Frank Arno is heel open en eerlijk. Alléén van zijn bedrijf leven is er niet bij. “Ik wil graag creatieve dingen doen.” Als (inval)chauffeur bij Arriva Touring heeft hij geregeld ritjes met van die prachtige touringcars. Het vrije spreekt hem ook nu weer aan. “Best leuk, een bus met leerlingen ophalen vanuit Hannover of waar dan ook maar. De jongelui vertellen vol enthousiasme wat ze allemaal meegemaakt en beleefd hebben tijdens hun schoolreis. Geweldig vind ik dat.”

Sluit Frank Arno niet op tussen 4 muren, want dan komt het niet goed. Hij is graag buiten om zijn hoofd leeg te maken voor weer volgende ideeën. Zo’n creatieve geest moet de ruimte krijgen. Geef het hem en er ontstaat een prachtig resultaat.

Meer informatie:
Kijk op de site van Frank Arno: www.frankenvrij.nl
of bel 06-18910598
of mail info@frankenvrij.nl
 

In 1989 was Frances Koning de allereerste tandartspatiënt in de praktijk van tandarts Sebastiaan van der Wal aan De Marne. Haar oude tandarts ging ermee stoppen. Het gezin Koning was per toeval bij Van der Wal terechtgekomen.

Achtentwintig jaar later was zij in 2018 ook de eerste patiënt in de nieuwe tandartsenpraktijk aan de Prins Bernhardlaan. “Ze was bewust gekozen als ook de eerste patiënt aan de Prins Bernhardlaan”, vertelt Van der Wal.

Frances Koning: “Toen ik vorig jaar weer een nieuwe afspraak had gemaakt wilde ik ook de laatste zijn voordat hij als praktiserend tandarts ging stoppen.”

Afgelopen woensdag was het zover. “Het was een mooie afsluiting met de laatste tandartspatiënt die 32 jaar geleden ook de eerste is geweest in de oude praktijk. Het gaf er een mooi slot aan”, aldus Van der Wal.

Als behandelaar van eigen patiënten is Van der Wal gestopt. Als begeleider in de tandartsenpraktijk zal hij als specialist op dat moment nog wel patiënten gaan behandelen. Of wanneer er in de praktijk iets bijzonders is als invaller. Bij ziekte op de zaterdag, of ‘s een keer in de weekenddienst. Maar verder absoluut niet. Het moet dan echt in bijzondere omstandigheden zijn.

Het gezin Koning herinnerd hem als een prettige tandarts. “Ook leuk met de kinderen. Ons jongste zoontje wilde niet in de stoel, maar mocht wel met de watersproeier spelen. Dat was dus helemaal goed. Onze zoon en dochter wonen allebei in Groningen, maar komen hier nog wel.”

Voor de drie zoontjes van de familie Bruining was een bezoek aan de tandarts steeds een probleem. Bij Van der Wal was het meteen goed. “Hij stelde ze heel erg op hun gemak. Even een praatje, een grapje, en toen was er niets meer aan de hand. Ik vindt het jammer dat hij ermee gestopt is. Onze drie zoons vinden hem nog steeds geweldig. Onze zoon in Groningen gaat er nog steeds naartoe.”

“Kinderen op hun gemak stellen is natuurlijk ook de bedoeling”, zegt Van der Wal. Hoe hij dat bereikt vindt hij moeilijk te beantwoorden. “Dat heb je of dat heb je niet. Ik ben groot geworden in een cafébedrijf en restaurant (in Jipsinghuizen). Met mensen omgaan is je aangeleerd. Dat heeft me zeker wel geholpen.”

Van der Wal wilde toch langer kunnen doorwerken, maar het ook langzaamaan rustiger aan kunnen doen. Met het idee dat er in de toekomst voor de patiënten goede en moderne tandheelkundige zorg aan de Prins Bernhardlaan zal blijven bestaan.

Hij zal het contact met de mensen gaan missen. “Voor de rest denk ik wel dat het qua planning mij een stuk rust geeft. Want het is nu natuurlijk dat je teveel dingen moet doen en dat het straks een stuk makkelijker wordt.”

Zoutwinbedrijf Nedmag in Veendam mag tot 2045 zout blijven winnen in de Veenkoloniën. Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat heeft vrijdag een instemmingsbesluit gepubliceerd.

Het definitieve instemmingsbesluit ligt voor belangstellenden tot vrijdag 11 juni ter inzage op de gemeentehuizen van Veendam, Midden-Groningen, Aa en Hunze en Tynaarlo. Ook is het besluit in te zien op het ministerie van Economische Zaken en Klimaat in Den Haag.

Door Rocco van Dijk | Plant Manager Underground Storages | Gasunie

Op de dag dat ik dit schrijf, sta ik ’s morgens nog de ruiten van mijn auto te krabben, de kou is Nederland nog niet uit. Wat betekent dit voor de vulgraad van onze cavernes? Hieronder een toelichting met daarnaast ook aandacht voor het demonstratieproject waterstofopslag en informatie rond faunabeheer.

Vulgraad cavernes
Normaalgesproken gebruiken onze klanten de cavernes op een manier waardoor deze aan het einde van de winter leger zijn dan aan het begin. Het gebruik van onze installatie is sterk afhankelijk van de temperatuur. Meestal is het volume in de cavernes eind maart het laagst. Dat zie je in onderstaande grafiek ook terug.

Als het volume in de caverne laag is, dan is de druk ook laag. Een caverne opereert tussen de 80 en 180 bar. Momenteel is de druk rond de 85-90 bar. Er zit nog ongeveer 60 miljoen kubieke meter aardgas in de berging waarvan onze klanten gebruik kunnen maken.

Demonstratieproject waterstofopslag
Volgens de planning die we momenteel voor ogen hebben starten we op maandag 17 mei met het demonstratieproject waterstofopslag op onze locatie A8. De voorbereidende werkzaamheden al gestart. Op deze locatie is nog geen caverne gemaakt, maar wel een boorgat. Hierdoor zijn we in staat om met kleine hoeveelheden waterstof veel te kunnen onderzoeken. We gaan materialen en onderdelen inbouwen die geschikt zijn voor de opslag van waterstof om de werking hiervan te beoordelen. De werkzaamheden zullen ongeveer vier weken duren. In deze periode zullen er diverse mobiele installaties op de locatie aanwezig zijn, waarmee ook buiten de normale werktijden wordt gewerkt. De werkzaamheden kunnen gepaard gaan met enig geluid. Daarnaast maken we gebruik van werkverlichting. We zullen twee keer twee dagen 24 uur per dag doorwerken. Na afronding van de werkzaamheden wordt alles weer in de oude staat teruggebracht, waarna later dit jaar (v.a. november) de volgende fase van het project zal volgen. We hebben een animatie laten maken over de pilot die te vinden is op www.agbzw.nl/A8. Natuurlijk zullen we verslag uitbrengen van onze bevindingen en hier ook aandacht aan besteden op bijpraatsessies als deze weer mogelijk zijn.

Patrijzenproject wordt vervolgd
Ruim een jaar geleden schreef ik over het project om de patrijs en andere dieren een betere leefomgeving te bieden. Onder het motto ‘rust, voedsel en dekking’ zijn besdragende struiken geplant bij de cavernes en zijn prachtige bloemrijke akkerranden ontstaan. Na een positieve evaluatie van de werkgroep (landbouwers, jagers, EnergyStock) gaat het project zijn tweede jaar in. In het najaar zijn maar liefst 27 patrijzen geteld. Binnenkort worden akkerranden opnieuw ingezaaid. Deze bieden samen met bestaande overhoeken en struwelen een mooie aanvulling op het leef- en broedgebied voor de patrijzen, die eind maart al nieuwe paartjes hebben gevormd. De werkgroep heeft geconstateerd dat het agrarische deel veelvuldig wordt gebruikt voor het uitlaten van honden zonder dat deze zijn aangelijnd. Ik wil u vragen om rekening te houden met de fauna en broed- en zoogtijd van vogels en andere dieren. Verstoring en het opjagen van reeën kan bovendien leiden tot gevaarlijke situaties op de drukke provinciale weg N366.