ParkstadVeendam.nl

Door Peter Panneman

Dit jaar speelt Toneelvereniging De Harmonie een klucht in drie bedrijven met de titel De geweldige dokter Paul geschreven door Henk Roede.

Ook zaterdagmiddag was er wederom een volle zaal in Dorpshuis de Wending. Het stuk gaat over de dierenarts dokter Paul die vol enthousiasme begint aan zijn eerste werkdag als dierenarts in zijn eigen praktijk. Zijn voorganger, dokter van Meulen, nam het allemaal niet zo nauw.
Doldwaze situaties en chaos deden zich in deze klucht voor. En de grote vraag was hoe moet deze chaos ooit weer tot een goed einde komen.

Uiteindelijk kreeg het publiek dat volop genoot het verlossende antwoord, en de toneelspelers na afloop een hartverwarmend applaus.

Door Peter Panneman

Het 4e Veenkoloniaal Bierfestival ging vrijdagavond in Brouwhotel Parkzicht van start. De liefhebbers konden uit een uitgebreide selectie van de beste brouwerijen een heerlijk biertje proeven.

Zo waren Bronneger Bier, Brouwerij Hoogkerk, Brouwerij Martinus, Barelds & Sabel, Brouwerij Westerwolde, Folkingebrew, Dokjard, en Bogdike aanwezig. 

Naast de bierbrouwers zijn er ook foodstands en live muziek door Krzysztof Groen. 

De oprichter van de Stainkroeg en mede dorpsgenoot Geert Panman uit Ommelanderwijk is onlangs plotseling overleden. In verband met dit zeer trieste nieuws komt de Carnavalsvereniging “Elk en Ain” in goed overleg met de familie met een aangepast programma in de Stainkroeg.

Vrijdag 9 februari 2024 zal rond 17.00 uur de traditionele Snertavond voor senioren plaatsvinden. De gepensioneerden en vutters van Ommelanderwijk en Zuidwending worden uitgenodigd om een snertmaaltijd te nuttigen. Rond 18.15 uur zal burgemeester Korthuis van Veendam de sleutel gaan overdragen aan Prins Hayo de Eerste. Daarna zal het Amusementskoor Ratjetoe een optreden verzorgen. De daarna geplande Free Party komt te vervallen.

Zaterdag 10 Februari zal de Carnavalsavond m.m.v. De Moeflons en DJ Peter Mans vanaf 20.00 uur doorgaan, en is inmiddels uitverkocht.

In vanBeresteyn is van zaterdag 3 februari  tot eind april de expositie 'Dubrodochter: waar ik weg kom' te zien. Het is een tentoonstelling met gedichten van Annet Koops uit Breukelen en schilderijen van Geert Schreuder uit Onstwedde. De expositie is te zien in de Tussenzaal, op de tweede verdieping, boven de bibliotheek.

'Dubrodochter: waar ik weg kom' is een unieke verzameling gedichten en schilderijen. Samen vertellen ze een verhaal over weggaan en blijven in Oost-Groningen.  

vanBeresteyn / Museumplein 5a  / 9640 AD Veendam /  www.vanberesteyn.nl

Op vrijdag 26 januari is de brochure Stichting Eerste Hulp van de Bewonersraad Kracht van de Veenkoloniën overhandigd aan bestuur en medewerkers van de Stichting. De rijk geïllustreerde brochure is geschreven door Joke Bakker en Eisse Kalk, coördinatoren van de Bewonersraad Kracht van de Veenkoloniën.

De Snuffelshop is opgericht en groot gemaakt door Jannie Orsel, die helaas in februari 2023 plotseling is overleden. Maar sindsdien is de Snuffelshop voortgezet door haar kinderen en de vaste vrijwilligers. Stichting Eerste Hulp heeft laten zien dat je op ‘eigen’ kracht met weinig tot geen ondersteuning van de systeemwereld  iets kan betekenen voor jezelf en voor anderen.  Jannie Orsel zei altijd: “met elkaar en voor elkaar”.  En dat is de sfeer die je ook proeft als je de Kringloopwinkel de Snuffelshop binnen loopt.

Dit inwonersinitiatief is een voorbeeld van hoe men zonder gemeente gelden zich toch staande heeft weten te houden. Geen subsidies. De huur van het pand wordt door de opbrengst van de Snuffelshop bekostigd, geen professionale* krachten die gezamenlijk met de vrijwilligers de winkel en hun Stichting Eerste Hulp draaiende houden. Maar wel mensen die zich hebben ontwikkeld tot het geloof in zich zelf dat zij dit kunnen met elkaar, en dat is ook gebleken, nu na bijna een jaar staat Stichting Eerste Hulp/ de Snuffelshop te Heiligerlee er nog steeds. *de enige professionale betaalde kracht is de boekhouder die zorgt dat de financiële zaken goed op orde zijn.

Joke Bakker, oud voorzitter van de Bewonersraad Kracht van de Veenkoloniën  blikt vooral terug op het bijzondere karakter van dit bewonersinitiatief, waarin Jannie Orsel met ca. 20 vrijwilligers via Facebook een netwerk heeft opgebouwd van meer dan 5000 klanten uit het hele land die goederen met elkaar ruilen. Daarnaast worden in de Snuffelshop tal van goederen verkocht tegen zeer redelijke prijzen en ondersteunt de  Snuffelsop ook rechtstreeks mensen die in acute nood verkeren met huisraad, voedsel en zo nodig geld. Deze steun wordt om niet verstrekt. 

Eisse Kalk gaat in zijn toespraak vooral in op de afstand die bestaat tussen de leefwereld van bewoners en de systeemwereld van de overheid en gevestigde instanties vin de gemeente Oldambt en vergelijkt die met de meer open houding  van het gemeentebestuur in Midden-Groningen waar het bewonersinitiatief De Toverboom breed wordt ondersteund. Hij heeft veel lof voor de maatschappelijke meerwaarde van de stichting Eerste Hulp.  Deze is berekend door de Vakgroep Finance and Control van de Hanze Hogeschool in Groningen. De onderzoekers stellen vast dat Iedere euro die is geïnvesteerd in dit inwonersinitiatief 7 keer zoveel opbrengt  voor de samenleving.

De brochure Stichting Eerste Hulp is gratis te verkrijgen in de Snuffelshop. Adres Provinciale weg 19 Heiligerlee. Voor meer informatie over de brochure kunt u bellen met Joke Bakker (06 – 3050 6598) of Eisse Kalk (06- 516 09 336)

• De brochure Stichting Eerste Hulp downloaden

Foto gemeente Veendam

SP-gemeenteraadslid Lian Veenstra heeft woensdagvond afscheid genomen van de gemeenteraad. Haar plek wordt ingevuld door Harry Schoonewille. Hij wordt op een later moment beëdigd als raadslid.

Christel Knot van GemeenteBelangen is woensdagavond als raadslid beëdigd. Christel Knot neemt de plaats in van Bert Kraan die onlangs als raadslid afscheid nam.

Veel mensen hebben moeite met het ontcijferen van brieven en formulieren van de overheid en andere instanties. Vaak worden regelingen aangeboden die het leven van de inwoners van Veendam aanzienlijk kunnen vergemakkelijken, maar het invullen van de vereiste formulieren is een uitdaging. Denk hierbij aan aanvragen van uitkeringen, toeslagen, subsidies, of zorghulp. Daarnaast worden aanvragen steeds vaker online geregeld. Voor velen kan dit een drempel vormen omdat voor deze aanvragen vaak een DigiD en computervaardigheden onmisbaar zijn.

Hulp binnen handbereik
Op diverse plekken in de gemeente Veendam staat ondersteuning klaar voor iedereen die moeite heeft met het invullen van (digitale) formulieren, het gebruik van de DigiD of zich onzeker voelt bij het werken met een computer.

Waar en wanneer kun je terecht
Voor de inwoners van Veendam zijn er meerdere plekken waar je gratis terecht kunt voor persoonlijke begeleiding. Hier kun je zonder afspraak binnenlopen. Het is handig om een ID kaart, DigiD code en een  telefoon mee te nemen.

Hieronder vind je de tijden en locaties waar je terecht kunt:

•  DeBasis Veendam, Vredenrustlaan 78 (buurtwoning) op dinsdagochtend van 09.00 – 12.00 uur
•  DeBasis Veendam, Veencompas, Jan Salwaplein 3 op woensdagochtend van 09.00 – 12.00 uur
•  Humanitas, Bibliotheek Veendam (vanBeresteyn), op maandagmiddag van 15.00- 16.00 uur

Heb je digitale vragen dan kun je contact opnemen met:

• De Bibliotheek, telefoon 088 5061900 of mail e.huls@biblionetgroningen.nl
• Digicoaches Veendam, telefoon 0610627972 of mail digicoach.veendam@gmail.com
• Web in de Wijk Veendam, telefoon 0613722240 of mail webindewijkveendam@hotmail.nl

Meer weten over welke regelingen er zijn in Veendam? Kijk of www.veendam.nl/geldzaken

Foto: Hilda Koopmans, de Wildervanckhal tijdens een eerdere wedstrijd.

Op zaterdag 10 en zondag 11 februari staat de Wildervanckhal in het teken van de eerste provinciale turnwedstrijden voor wedstrijdgroep 2. Ruim 300 turnsters uit de gehele provincie Groningen komen naar Wildervank. Om deze wedstrijden in goede banen en veilig te kunnen houden levert de Koningklijke Nederlandse Gymnastiek Unie aan de organiserende vereniging SV Clias hiervoor de toestellen. Deze toestellen en dempingsmatten zijn allen FIG goedgekeurd waardoor zij aan de hoogste standaarden voldoen. Denk aan de evenwichtsbalk, brug ongelijk, een vierkante vloer met vering en de pegasus voor sprong.

De middenbouw turnsters (geboren in 2014, 2013 en 2012) turnen een teamwedstrijd en kunnen zich individueel plaatsen voor de provinciale kampioenschappen welke later dit seizoen zullen worden gehouden. De bovenbouw turnsters (geboren 2011 en eerder) turnen twee wedstrijden tegelijk, de teamwedstrijd en een individuele wedstrijd. Ook zij kunnen zich hiermee plaatsen voor de individuele provinciale kampioenschappen.

Uiteraard komen er tijdens dit wedstrijdweekend ook turnsters van SV Clias in actie.
Op zaterdagochtend van 8:00 tot ongeveer 12:00 uur turnen middenbouwturnsters niveau 4 Rosa Lyn Bruins, Ellen Harms, Jealey Meppelder, Bella Molema en Sterre Veen hun teamwedstrijd. Tegelijkertijd in de naast gelegen baan turnen Gwen Doornbosch, Tess Heeringa, Jill Keizer en Kiara Moed hun teamwedstrijd niveau 5.

Zaterdagmiddag vormen Marit Veen en Rosalie Wolfs samen met turnsters van een andere vereniging een team supplement E. Hun wedstrijden zijn vanaf 12:30 tot ongeveer 15:00 uur.
De laatste wedstrijd deze eerste dag is voor de bovenbouw supplement G. In dit niveau komen geen turnsters van de organiserden vereniging in actie.

Zondagochtend van 9:00 tot ongeveer 13:00 uur turnen bovenbouw turnsters supplement F Isabel Eleveld, Noa Keizer, Lieke Koopmans, Marit Veenstra en Alicia Wiebrands zowel hun team- als individuele wedstrijd. In de baan er naast turnen Nette Eleveld en Jezlym Meppelder een extra individuele wedstrijd in supplement D.
In de tweede en tevens laatste ronde van dit turnweekend komen bovenbouw turnsters supplement G en middenbouw niveau 5 aan de beurt zonder turnsters van SV Clias.

Wilt u kijken en de turnsters van SV Clias aanmoedigen, dan kan dat. De entree voor kinderen tot 12 jaar is gratis. Vanaf 12 jaar is de entree 3 euro per persoon. Uiteraard is Sportkantine Wildervanckhal vanaf het begin tot het einde gezellig geopend. Het gehele weekend heeft een passend thema gekregen; Valentijn, hierop is de aankleding volledig aangepast door de vrijwilligers van de organiserende vereniging.

Tekst Hans van Noort [ hansvannoort@parkstadveendam.nl ] 
Foto's Henk Gibcus

Dideldom, ie kinnen der mit lezen en schrieven. Met deze zin opent de nieuwe website. Dideldom gaat over het Gronings als streektaal, die zoals vele streektalen wereldwijd, behoorlijk onder druk staat. Maar… er is hoop!

Inwoners van Stadskanaal (Knoal) weten het wel. Dideldom is de naam van een buurtschapje, geografisch gelegen tussen het Stadskanaal en de spoorlijn van de Star en zuidelijk van de weg richting Nieuw-Buinen. Waar de oorsprong van het woord ligt, is niet geheel duidelijk. We gaan het niet hebben over deze buurt, neen, het Gronings staat centraal. De man achter de nieuwe site: www.dideldom.nu is Dolf Houwing van de Wildervanksterdallen.     
Dolf heeft iets, en meer, met het Gronings. Hij schrijft al vanaf 1990. Op school ging het hem vlot af - opstellen schrijven. Later hielp hij verschillende familieleden wanneer er een werkstuk gemaakt moest worden. Zijn broer schreef ook in het Gronings! Toen hij in 1997 de Schrijfwedstrijd van Stadskanaal won ging het snel. Jarenlang schreef hij stukjes en droeg die voor bij de Lokale Omroep Kanaalstreek. Of dat in Veendam ook te beluisteren viel? Ook bij RTV Noord en Radio Parkstad en Radio Westerwolde was hij regelmatig actief.

In 2011 heeft hij een luisterboek ingesproken van zijn eigen verhalen voor de Stichting ‘t Grunneger Bouk. Daar is een CD van verschenen én is nog steeds te beluisteren op YouTube. De Stichting ’t Grunneger Bouk bestaat dit jaar 60 jaar en heeft zich al die tijd ingezet met als doel het bevorderen van de uitgave en het stimuleren van de belangstelling voor boeken en andere publicaties geschreven in het Gronings.
Jarenlang is er ook het 2-maandelijkse digitale Gronings tijdschrift genaamd Kreuze geweest. Hét tiedschrift veur en deur laifhebbers van de Grunneger schrieftoal. Het was in 2006 opgezet door Jan Blaauw (later Bert Wijnholds) en Henk de Weerd. Het heeft 17 jaargangen geteld en 100 afleveringen! Helaas is dit vorig jaar januari gestopt. Is er dan géén opvolger?
De site: www.dideldom.com was al sinds 2000 in de lucht. Die was opgezet door de inmiddels overleden (17 mei ’22) Harpeler Jacob Nijboer. Eveneens een site om nieuws, verhalen, liedjes en gedichten in het Gronings aan de man te brengen. Deze site was tot 2022 online.

Twee belangrijke bronnen van de Grunneger Toal verdwenen, dat is wat te veel van het goede. Gelukkig is er Dolf Houwing. Hij benadert eind 2022 de makers van Kreuze en het Centrum Groninger Taal & Cultuur (CGTC), tegenwoordig in het Berlagehuis in Usquert, om te kijken wat de mogelijkheden voor de toekomst zijn. Wat gebeurt er met al dij schiere verhoalen, laidteksten, gedichten, limericks, recepten, legenden en veurdrachten in de prachtige streektaal? Die dreigden verloren te gaan. Dolf heeft alles van de beide sites gekopieerd (uren en uren werk!) en voor de toekomst vastgelegd op de nieuwe site: www.dideldom.nu
Er kan natuurlijk ook nog steeds nieuw werk gepubliceerd worden door Groninger schrijvers. 

Naast het initiatief van Dolf zijn er nog allerlei andere positieve ontwikkelingen met het Grunnegs. De Stichting CGTC en de Stichting ’t Grunneger Bouk maken zich hard om het Grunnegs als schrijf- en spreektaal te stimuleren en te promoten.
In verschillende kerken, ook buiten de provincie, worden met enige regelmaat diensten en preken gehouden in het Gronings. 
Er wordt gewerkt door de Liudgerstichten aan een Bijbelvertaling in het Gronings.
Professor Siemon Reker, voormalig hoogleraar Groninger taal en cultuur aan de RUG, heeft vele publicaties en (woorden)boeken geschreven in het Gronings. En is nog immer actief hiermee.
Woordwaark die zich bezighoudt met woordenboeken.
In het Westerkwartier hebben we de Stichting Mien Westerkwartier met dezelfde doelstelling.
Natuurlijk mogen we oud-geneesheer/directeur van Refaja, dr. Jan. J. Boer, (1927 – 2011) geboren en getogen op de Dale niet vergeten. Hij schreef o.a. 400 verhalen voor het huis aan huisblad De Koerier. Een aantal van zijn gedichten is opgenomen in de Grunneger Toalroute langs de 7-bruggetjes, die op 2 juni vorig jaar geopend is. Eén van zijn gedichten hieronder.

    Vrouger, in Wildervanksterdale
    Ging ik noar ’t laand mit voader,
    Nou ‘k zulf aal meer van vrouger wor
    Kom ‘k hom en laand weer noader.

Het is de moeite waard om bij de verschillende panelen te blijven staan en het gedicht te lezen of het lied of verhaal (via QR-code) te beluisteren. Ondertussen kun je de stilte om je heen ervaren en genieten van dit unieke stukje Groningen. Moeten we zuinig op zijn! Deze taalroute is een initiatief van de familie Boer, om zijn werk levend te houden – kijk verder op www.janjboer.nl
Het kwartaalblad Toal en Taiken, een uitgave van ’t Grunneger Bouk, staat iedere aflevering vol nieuws, verhalen en anderszins van allerlei mensen die het Grunnegs een warm hart toe dragen. 
Door de gehele provincie worden taalcursussen gegeven voor volwassenen op verschillende niveaus.
Het is maar een greep uit al de activiteiten voor het Grunnegs! 

“Het is jammer dat er op de basisschool geen onderwijs meer wordt gegeven in het Gronings,” vertelt Dolf Houwing. “Thuis wordt er steeds minder Gronings gesproken. Met mijn kinderen spreek ik geen Gronings omdat we toen dachten dat ze dan later een achterstand op school zouden hebben, terwijl een 2-talige opvoeding, blijkt uit wetenschappelijk onderzoek, géén nadelen kent.” Op de website staat daarom deze oproep: 
‘Red t Grunnegs!’
Breng joen kinder groot mit t Grunnegs as spreektoal! Sprekt ain van d olders gain Grunnegs? Gain prebleem, twijtoaleg opvouden is prima! Veurdail is, dat je in joen aigen toal (dij je meschien ook mit joen partner proaten) joen leven laank ook mit joen kinder proaten kinnen. Dat is ook veul natuurleker! Huif je nait mit partner Grunnegs en mit kinder Hollands proaten. Veurege aiw dochten luu dat ze doardeur n achterstand kregen of dat ze alderbenaauwdst knaauwen gingen. Is beslist nait woar! Opa en oma vinden t vast ook mooi. Doun!

Ups en downs, zo zal het in het verleden ook wel geweest zijn. Gelukkig ook vele positieve ontwikkelingen. Heel veel wordt er ook samengewerkt tussen de verschillende instanties en/of personen.
Op de nieuwe site van www.dideldom.nu van Dolf Houwing kun je uitstekend terecht met het Grunnegs, want ie kinnen der mit lezen en schrieven. 

Door Peter Panneman

Woensdagavond heeft de gemeenteraad van Veendam aangegeven wat voor burgemeester ze willen. De voorzitter van de vertrouwenscommissie dhr. R.M. de Jonge (GemeenteBelangen) bood de Commissaris van de Koning René Paas de profielschets aan van de nieuwe te benoemen burgermeester.

Dit gebeurde tijdens de openbare raadsvergadering van de gemeente Veendam die plaats vond in de raadzaal van het Veendammer gemeentehuis.

Tevens werden 8 leden van de vertrouwenscommissie 2024 benoemd:

- Dhr. R.M. de Jonge, GemeenteBelangen
- Dhr. R. Haije, PvdA
- Dhr. L. Jonker, SP
- Mw. H. Venema – van der Woude, Veuruutkiek
- Mw. G.E.M. Drent – Sinot, CDA
- Mw. B. Meerloo – van Koldam, VVD
- Mw. J.E. Schoenmaker - Tiems, D66 en
- Mw. A. van den Eerden – van der Molen, ChristenUnie

Wethouder H.J. Schmaal (GemeenteBealangen) is als adviseur aan de commissie toegevoegd.

Vanaf 7 februari 2024 kan men solliciteren, medio september 2024 hoopt men de nieuwe burgemeester bekend te kunnen maken.