Theatercollectief Ploech en eide vertelt over hun plannen voor de culturele productie | Fotograaf: Marijn Boeré
In Dorpshuis De Wending in Veendam was woensdagavond de laatste van een reeks bewonersavonden die Gronings Vuur in de Veenkoloniën organiseerde. Hier werd duidelijk dat de voorbereidingen op de culturele productie, die in mei 2024 te zien is voor publiek, zijn begonnen. De productie bestaat uit drie voorstellingen over drie verhalen, uitgevoerd op drie locaties. Er is één overkoepelende titel: Vanhier. Inwoners worden opgeroepen mee te doen.
,,Dat klinkt als iets van hier”, is een veelzeggende reactie uit het publiek als de naam Vanhier net bekendgemaakt is. Het zijn woorden die theatercollectief Ploech en eide – zij zijn artistiek verantwoordelijk voor het evenement dat Gronings Vuur in de Veenkoloniën organiseert – dankbaar in ontvangst nemen. ,,Dat is het mooiste compliment dat we kunnen krijgen”, reageert Tamara Schoppert.
Ze licht de titel toe: ,,Die woorden klonken de hele tijd door tijdens de verschillende inwonersavonden en gesprekken die we hebben gevoerd. We maken drie voorstellingen, drie verhalen van hier. Daarbij gebruiken we de thema’s ‘komen’, ‘gaan’ en ‘blijven’ als kapstok. Vanuit die woorden zijn we gaan denken.”
De grove lijnen van het evenement staan, zo werd woensdagavond bekend. In iedere van de drie gemeenten die de Veenkoloniën vormen, staat een ander verhaal centraal, allen vallend onder die eerder genoemde kapstok.
Muzikale reis over water
In Stadskanaal is ‘komen’ de hoofdmoot. De vroegere veenarbeiders zijn ooit ergens vandaan gekomen namelijk, naar een plek waar eerst niets was. ,,Hier komt iedereen ergens vandaan”, verduidelijkt Dinanda Luttikhedde, eveneens van Ploech en eide. ,,We hebben een grote gedeelde geschiedenis, maar daarachter schuilt ook een eigen identiteit.”
Ze geeft aan dat de voorstelling in Stadskanaal een muzikale reis wordt over het water. ,,Soms spreken we niet allemaal dezelfde taal of hebben we ergens andere gedachten over. Met muziek kunnen we dit verbinden.” Lokale muzikanten die mee willen spelen, zijn meer dan welkom, zo benoemt ze.
Theater en scheepsvrouwenkoor
De kapiteinsvrouw staat centraal in Pekela, gaat Tamara verder. ,,Er woonden op een gegeven moment tweehonderd kapiteins in Pekela”, doceert ze. ,,Daar is weinig meer van te zien.” Dat stukje geschiedenis wil Ploech en eide laten herleven, beleefd vanuit het perspectief van de kapiteinsvrouw. ,,Zij gingen in die tijd mee aan boord. Dat was heel bijzonder. Ze brachten vernieuwing van over de hele wereld mee terug van hun reis. Wat vertelt dit verhaal ons voor de jonge vrouwen die hier nu opgroeien?”
Een theatervoorstelling met een actrice, versterkt door een nog te vormen scheepsvrouwenkoor is eind mei in Pekela te zien. ,,Vrouwen en meisjes van alle leeftijden die mee willen zingen, kunnen zich melden”, roept Tamara op.
De stem van de jongeren
Veendam is de derde speelplek. Hier worden de stemmen van de jongeren uit dit gebied vertolkt en – vrij letterlijk – gehoord. ,,We zijn nieuwsgierig hoe zij de toekomst zien. En waarom ze hier zouden willen blijven, of waarom juist niet? Hoe het is om jong te zijn in Veenkoloniën. Het gaat veel over vergrijzing en krimp, maar we hebben ook genoeg verhalen gehoord van jongeren die zich sterk verbonden voelen met dit gebied. Die willen blijven. Die verhalen willen we verzamelen en laten horen tijdens een reis”, is het plan tot dusver. ,,Dus onze oproep aan jongeren is: laat je stem horen!”
Bewoners kunnen meedoen
Ploech en eide hoopt veel bewoners van de Veenkoloniën te betrekken bij de productie. Van koorleden en muzikanten tot kostuummakers en vrijwilligers. Op www.groningsvuur.nl worden de komende tijd oproepen voor verschillende functies en rollen geplaatst en culturele aanjager in de Veenkoloniën, Annelies Langenburg, is te benaderen via annelies@groningsvuur.nl.
De drie voorstellingen zijn op 24, 25 en 26 mei op meerdere momenten te zien. ,,Je kunt ze allemaal bij langs”, verzekert Tamara.
Over tijdstippen en locaties volgt later meer nieuws.