Tekst Hans van Noort
Praten over de dood, uitvaart, begrafenis of crematie is voor velen een lastig onderwerp. Vreemd eigenlijk want de dood hoort bij het leven en het leven bij de dood. Het is de enige zekerheid die we bij onze geboorte meekrijgen! Toch schuiven we het liever weg alsof het iets voor later is. In verleden tijden hoorde de rituelen rondom de dood en de ter aarde bestelling tot de taken van de buren en dorpsgenoten, het zogenaamde noaberschap. In elk zichzelf respecterend dorp of plaats was wel een uitvaartvereniging, zo ook in Oost Groningen. Door allerlei fusies van dit soort verenigingen en die van Uitvaartondernemingen Wessels is in de loop der tijden de Onderlinge Uitvaartvereniging Veendam-Winschoten en Omstreken ontstaan. Het is nog steeds een vereniging ( ± 17.000 leden) met een eigen (dochter)bedrijf Diedel Wessels uitvaartverzorging.
Sinds maart van dit jaar is Akke Gerben Vrijmoeth er directeur. Hij is 55 jaar en heeft zijn sporen verdiend in de verzekeringswereld en als ondernemer in de makelaarsbranche en rederij. Het bestuur van de OUVW (Onderlinge Uitvaartvereniging Veendam – Winschoten en Omstreken U.A.) heeft hem aangesteld. Met hem zijn we in gesprek.
In de provincie Groningen zijn nog een kleine 80 van zulk soort verenigingen. Ze hebben allemaal een bestuur die in de meeste gevallen deze taak als nevenfunctie erbij doet. De OUVW heeft gezien de ontwikkelingen in de markt ervoor gekozen een professionele directeur te benoemen. Niet een directeur die boven zijn mensen staat, neen, iemand die ook alle takken van sport binnen het bedrijf en vereniging wil uitvoeren. Hij wil weten wat er gebeurt én hoe. Hij is er voor de leden én de andere klanten. Je hoeft géén lid van de vereniging te zijn om door Diedel Wessels geholpen te worden!
Ja, dat helpen, hoe gaat dat in zijn werk.
Op kantoor is 24 uur per dag en 7 dagen per week een deskundige uitvaartleider bereikbaar en beschikbaar. Dit eerste contact is van essentieel belang. De nabestaanden worden gerustgesteld en er wordt medeleven betuigd. Dan worden de medewerkers opgeroepen die de familie helpen bij de verzorging van de overledene. Vaak zijn de laatste verzorgers binnen één uur ter plekke,” aldus Vrijmoeth. “De uitvaartleider heeft de regie over alles wat er moet gebeuren vanaf het overlijden tot en met de uitvaart. Hij staat de familie bij, is maatschappelijk betrokken, deskundig, kent de lokale tradities/etiquette en bespreekt op respectvolle wijze alle wensen. Aan de orde komen zaken als soort kist, manier van opbaren op bed of in de kist of op draagplank of wade, thuis of in een rouwcentrum, afhandeling van het overlijden bij de gemeente – acte van overlijden, wensen t.a.v. begrafenis of crematie, eventueel ontwerp, tekst en drukken van de kaarten, kerkdienst of anderszins, muziek, sprekers, vervoer, gemeentelijke of kerkelijke begraafplaats of een natuurbegraafplaats. Ook worden, hoe zakelijk ook, de kosten doorgenomen, zodat de nabestaanden later niet verrast worden door de rekening.”
Transparantie staat hoog in het vaandel bij Diedel Wessels. “Kortom hij ontzorgt de nabestaanden en regelt indien gewenst alles rondom overlijden, begrafenis of crematie. ( In Oost Groningen ligt het aantal begrafenissen : crematie = 35 : 65%) Er kan tegenwoordig veel, mits binnen wettelijke kaders.” Uiteraard kan zoiets niet binnen één gesprek. De uitvaartleider komt verschillende keren langs om het afscheid op waardige wijze voor te bereiden én uit te voeren. Ligt de overledene opgebaard in het rouwcentrum dan kunnen de nabestaanden een sleutelcode krijgen waarmee zij op ieder gewenst moment nog even bij hun dierbare kunnen zijn. Op deze manier wordt het afscheid en verdriet wat dragelijker en vindt men troost, hetgeen het rouwproces ten goede komt. De gemeente of kerkelijke instantie zorgt voor het delven van het graf. “Onze eigen dragers, 6 man, zijn voornamelijk gepensioneerden, die een passie hebben voor dit werk. Met regelmaat wordt er getraind op het dragen en de bijbehorende ceremonie.” Het laatste wat de nabestaanden zien zijn de dragers, die de kist dragen. Daar moeten ze een goed gevoel van overhouden. Wij zijn best trots op onze dragers,” aldus Akke. Soms wordt er een beroep gedaan op Diedel Wessels of de OUVW door de gemeente. Dit gebeurt in situaties als er geen nabestaanden zijn of de overledene/familie geen geld heeft voor een begrafenis of crematie. Ook dan zorgt de uitvaartonderneming altijd voor een respectvol laatste moment. “Gelukkig komt dit niet zo vaak voor,” aldus Vrijmoeth.
Welke bijzondere uitvaarten liggen u nog vers in het geheugen?
“Uitvaarten op locatie bijvoorbeeld in een boerenschuur spreekt natuurlijk wel tot de verbeelding. Een laatste rit met een lijkkoets al eveneens. Maar ook die aan de oever van het meer bij de Borgerswoldhoeve. En wat te denken van een rouwbus? Dat is een omgebouwde OV-bus met middenin plek voor de kist en daar rondom zitjes voor de nabestaanden. Ook is er een barretje aanwezig voor de nodige drankjes!”
Over de kisten hebben we nog niet zoveel verteld. Die zijn er in allerlei maten en uitvoeringen van “gewoon” vurenhout tot schitterend ingelegd en met prachtige versiersels, die prijs loopt wel op tot € 15.000,00! Voor de gewone sterveling dus géén optie. Sinds november is Diedel Wessels depothouder kisten. En… keus genoeg. In de loods aan de J.D. van der Veenstraat 9a in Winschoten, waar ook het kantoor is gehuisvest, staan tientallen exemplaren.
Bij de invulling van het persoonlijk afscheid hoort ook de eventuele asbestemming. Hiervoor zijn verschillende mogelijkheden zoals verstrooien, in urn bewaren en gedenksieraden. De uitvaartleider adviseert in deze en kan voor de realisatie zorgdragen.
Diedel Wessels heeft het Keurmerk Uitvaartzorg bemachtigd. Dit hebben ze verdiend door te voldoen aan de kwaliteitseisen van de Stichting met dezelfde naam. Het zijn o.a. betrouwbaarheid, deskundigheid en transparantie.
Bij de nazorg wordt het verenigingslid of klant verzocht mee te doen aan het klanttevredenheidsonderzoek. Vrijmoeth: “We scoren met een gemiddelde 9 erg goed. Daar zijn we als team best trots op.”
Trends
“We zien een langzame opkomst van bijzondere uitvaarten en het voor een deel zelf verzorgen van de uitvaart. Als vereniging constateren we een afkalven van het aantal leden. Het zijn veranderingen die het gevolg zijn van de maatschappelijke ontwikkelingen!” Wie denkt dat de uitvaartbranche een en al treurnis is, heeft het mis. Na de plechtigheid waar alles een serieuze zaak is moet er ook ruimte zijn voor minder ernstige zaken. Gelukkig wordt er veel gelachen tijdens het samenzijn van het personeel. En dat moet ook!
Meer info: