Aanvankelijk werd zaterdagmiddag nog op zo’n 6.000 mensen geschat tijdens het ‘Nationaal ZorgDebat’. Buiten verwachting zijn er bijna 10.000 mensen op het Malieveld geweest. En was er in de grote tent niet voor iedereen plaats. Gelukkig was het droog. En tijdens de (met recht genoemde) grote zorgmars door de binnenstad van Den haag liet de zon zich nog zien en deed de mist oplossen. Het Nationaal ZorgFonds stond tijdens het debat centraal. De SP en een coalitie van particulieren en organisaties maken zich hier hard voor. Met als belangrijkste punt de afschaffing van de eigen risico in de zorg. Ook moeten er meer zorgbehandelingen in de basisverzekering worden opgenomen.

Zorgsymbool
Vanuit het hele land kon men voor 5 euro met de bus mee, maar veel bezoekers waren op eigen gelegenheid naar het Malieveld gekomen. Bij aankomst van de bus uit Zuidbroek stond Tweede Kamerlid van de SP Renske Leijten speciaal op partijgenoot Sita van der Veen uit Veendam te wachten. Sita was in haar authentieke verpleegsterskostuum als zuster Klivia weer ten tonele verschenen, en er was na het omkleden in de bus een foto gedeeld. Tijdens de mars werd ze wederom veel gefotografeerd, en na afloop nog een leuke reactie van een politieman te paard toe die de Tv-serie had gezien.

Om 12 uur werd in de grote tent het programma van het zorgdebat geopend met veel ruimte voor muziek en verhalen van zorgverleners en patiënten. Zangeres en oud-verpleegkundige Marga Bult zong uit haar repertoire, waaronder het Songfestival lied Rechtop in de wind. Ook voerde beoogd FNV-voorzitter Han Busker het woord. De presentatie was weer in handen van cabaretier Sjaak Bral en psychiater Cobie Groenendijk. Zij presenteerden de 9 uitgangspunten, de zogenoemde bouwstenen die cruciaal zijn voor een zorgstelsel zonder zorgverzekeraars. Met onder andere samenwerking voor goede zorg, vrije artsenkeuze, toegankelijke zorg en het algemeen belang boven private winst.

De angel
Een van de uitwerkingen van het huidige stelsel is de enorm toegenomen bureaucratie, waardoor er per patiënt minder tijd is. Per patiënt moet een derde van de tijd aan papierwerk worden besteed ter controle van hun werk. De rekening voor de bureaucratische uren komt bij de patiënt te liggen. “Die controle, daar zit een angel in”, zegt Coby Groenendijk. ”Controle is gebaseerd op wantrouwen. Dat wantrouwen gaat onder je huid zitten. Terwijl de zorg juist bij vertrouwen gebaat is”.

Overigens is uit een onderzoek van Trust Compass Onderzoek naar voren gekomen dat er bij drie op de tien Nederlanders in het algemeen geen vertrouwen in de zorgverzekeraars is. Met 5,9 is de score erg laag. Het vertrouwen is veel minder dan in artsen, patiëntenverenigingen en zorgverleners.

Voor een Nationaal ZorgFonds hebben 50PLUS en de Partij voor de Dieren zich bij initiatiefnemer SP aangesloten. Buiten de politiek geniet het idee steun van organisaties als FNV Zorg & Welzijn, FNV Senioren en Omroep Max.

De VVD, D66, CDA, GroenLinks en de PVV ondersteunen een Nationaal ZorgFonds niet. Er wordt gevreesd voor wachtlijsten, juist meer bureaucratie en kostbare en tijdrovende overgang. De PVV is wel voornemens het eigen risico af te schaffen.

Verschillen en enigheid
De PvdA, GroenLinks, 50PLUS en de SP hebben elkaar in het voornemen gevonden het eigen risico af te schaffen. Tijdens het zorgdebat zei presentator Sjaak Bral voor zich een politieke alliantie te zien aftekenen. De lijsttrekkers Emile Roemer van de SP, Lodewijk Asscher van de PvdA, Jesse Klaver van GroenLinks en Henk Krol van 50PLUS toonden, ondanks verschillen in zienswijzen en onenigheid op punten, hun eensgezindheid over het verdwijnen van de marktwerking in de zorg.

Roemer ziet in de fysiotherapie en de tandarts elementaire zorg, en wil deze in het basispakket terug. Henk Krol is het daar mee eens. Asscher gaf aan niet voor volledige terugkeer te zijn. Hij ziet andere prioriteiten in de zorg en de concentratie moet gericht op wat er gezamenlijk kan worden bereikt. Het zou vier miljard euro gaan kosten. Roemer noemde het haalbaar en betaalbaar, en haalde de doorberekening van het CBS aan. Toch bleek hier de tegenstellingen. Asscher zei de zorg weer terug te willen in de publieke sfeer. “Geen concurrentie maar samenwerking tussen dokters en verpleegkundigen in het belang van de patiënt. En dat kunnen wij realiseren”.

Ideaalbeeld
Klaver haakte daarop in. “Het kan elkaar versterken in plaats van elkaars verschillen uit te vergroten. Wanneer 4 partijen samenwerken is er een meerderheid voor. En wanneer zij erin slagen om na de verkiezingen een progressieve kabinet te vormen kan een einde aan de marktwerking in de zorg worden versneld”.

Klaver gaf de mensen van het Nationaal ZorgFonds een compliment voor het op de been krijgen van zo ontzettend veel mensen. Roemer sprak van een fantastische dag. “Tienduizend mensen die de politiek oproepen een nationaal zorgfonds in te voeren. Het zorgpersoneel staat achter ons. Deze beweging is niet meer te stoppen.” Het gejuich dat opsteeg hield lange tijd aan. Klaver vertelde dat het laat zien dat mensen meer zijn dan economische wezens. “Het laat ook zien dat er aan een ideaal kan worden gewerkt dat verder gaat dan alleen het eigen ik”.