PASEN - Meestal is de Grote Kerk van Veendam alleen op zondag geopend, maar komende week, op weg naar het feest van Pasen, is er elke dag iets te doen. Het is een week met kerkdiensten waarin de hoogtepunten en dieptepunten uit het paasverhaal worden herdacht en gevierd.
Op zondag 20 maart is de feestelijke Palmzondag gevierd in een dienst met veel muziek door de liedgroep. Het hoogtepunt was aan het eind van de dienst de kinderoptocht met feestelijk versierde palmpaasstokken met het broodhaantje in top.
Op maandag 21, dinsdag 22 en woensdag 23 maart zijn er ’s avonds van 19.30 – 20.00 korte, vesperachtige vieringen met ruimte voor stilte, rustige muziek en teksten om te overdenken.
Op donderdag 24 maart is het Witte Donderdag (de naam komt van de liturgische kleur in de katholieke traditie) met van 19.30 – 20.15 een viering met een avondmaal in de kring (voor sommigen door deze vorm een intenser beleefd avondmaal dan het zgn. lopend avondmaal). De bezoekers verlaten in stilte de kerk.
Op vrijdag 25 maart is het Goede Vrijdag (de naam is gegeven vanwege de betekenis die christenen geven aan de dood van Christus) met van 19.30 – 20.30 een viering met evangelielezingen en koralen uit de Mattheus Passion (koor Cantiamici & orkest Lucarne o.l.v. Doewe Kraster). Dit herinnert aan een oude traditie in Veendam. Vanaf 1925 was dr. Fried Schmidt-Marlissa (1894-1946) als organist verbonden aan de vrijzinnig georiënteerde Nederlands Hervormde kerk in Veendam. In 1935 verzorgde hij een uitvoering van de Matthäus Passion in Hoogezand en in Veendam, zo vermeldt het artikel ‘Een mooi stuk’ van de hand van Herman S.J.Zandt in de Veenkoloniale Volksalmanak van 2008.
Op zaterdag 26 maart is het Stille Zaterdag, om 22.00 begint de paaswake in stilte. De stilte wordt doorbroken met het binnenbrengen van het licht (de nieuwe paaskaart als teken van vernieuwing, opstanding en het doorbreken van de ban van de dood) en op zondag 27 maart, Paaszondag, is er (na een gezamenlijk paasontbijt) om 9.30 (zomertijd!) een feestelijke paasdienst met lopend avondmaal, veel bekende / traditionele paasliederen en muzikale medewerking van trompettist Marcel Luijtjens.
Zie ook: www.pknveendam.nl
Waarom valt Pasen steeds op een andere datum?
De berekening van de datum hebben de christenen overgenomen van de berekening voor het Pesach, de joodse ‘voorloper’ van het paasfeest. Pasen begint op de eerste zondag ná de eerste volle maan van de lente. Daarom vieren we Pasen altijd tussen 22 maart en 25 april.
Wat vieren we met Pasen?
Christenen herdenken en vieren Christus is opgestaan uit de dood. In de bijbel wordt verteld dat drie dagen na zijn dood aan het kruis een paar vrouwen naar zijn graf gaan, maar dat blijkt geopend en leeg. De vrouwen zijn helemaal van streek. Engelen (boodschappers van God) vertellen hen dat Christus is opgestaan. Wanneer zij dit aan Jezus treurende volgelingen vertellen, zeggen die: kletspraat! Tot de mannen zelf ook gaan kijken en zien dat het graf inderdaad leeg is. Daarna volgt nog het overbekende verhaal van de Emmaüsgangers, de treurende mannen die Jezus niet herkennen… tot hij het brood breekt. Doodgaan is voortaan niet meer het einde van het leven: christenen geloven dat Jezus de dood heeft overwonnen.
Pasen zit vol met rituelen en symbolen.
Zo symboliseert het paasei de steen die het graf afsloot waaruit Christus is opgestaan. Het boterlam verwijst naar het Lam Gods - Christus die zichzelf opofferde om de mensen het eeuwige leven te geven. ‘Op je paasbest gekleed gaan’ gaat terug op het katholiek gebruik om met Pasen nieuwe kleren aan te doen: niet alleen het innerlijk, maar ook het uiterlijk wordt vernieuwd. Kerken drukken de wisseling van verdriet naar vreugde ook uit in de kleuren van de liturgie: het paars van de rouw wordt in de paaswake ten overstaan van de gemeente vervangen door wit - de kleur van vreugde, reinheid en onschuld.
De paashaas is van oorsprong een Duits gebruik. De paashaas brengt eieren, maar alleen aan kinderen die zich goed gedragen! Een opvoedkundige ‘truc’, dus. En het rijk gevulde paasbrood? Dat was de eerste traktatie na veertig dagen vasten: sober en weinig eten. Tijd genoeg dus om het brood nog eens te laten rijzen en extra vol te stoppen met allerlei vruchten en noten.