Oud Veendam

De Nederlandse Hervormde kerk Wildervank



Rink Oosting is amateurhistoricus en verzamelt oude foto´s en verhalen die de geschiedenis van Veendam vertellen. Wekelijks op parkstadveendam een nieuw verhaal, zoveel mogelijk inhakend op de actualiteit, omlijst met foto's. Mocht u zelf in het bezit zijn van oude foto's, ansichtkaarten, dia's, oude nota's, verhalen enz. U kunt Rink Oosting bereiken op telefoonnummer 06-41586400 of per e-mail: rinkoosting@online.nl


De legende verteld dat op een mooie zonnige dag Margaretha Hardenberg (echtgenote van de grote vervener Adriaan Geerts Wildervanck) tijdens een rustpauze in een wandeling op de hei in slaap valt. Plotseling wordt schrikt ze wakker van een adder die rond haar arm kronkelt. Zij belooft God dat zij op die plaats een kerk zal stichten als de slang verdwijnt. De slang laat zich glijden zonder te bijten en volgens het verhaal is op die plaats de tegenwoordige Nederlands Hervormde Kerk van Wildervank gebouwd. Om de belofte gestalte te doen werd de eerste steen op 24 september 1659 gelegd door een kleinzoon van Adriaan Geerts Wildervanck.

De inwijding vond plaats op 17juli 1787. Adriaan Geerts Wildervanck heeft de kerk niet in zijn volledigheid kunnen aanschouwen daar hij op 24 november 1661 overleed. De oude opname toont ons de Nederlandse Hervormde kerk gezien vanaf de westzijde waar zich tevens de hoofdingang bevind. Van de vele grafzerken, te zien op de opname, zijn er niet veel behouden gebleven.

Twee kerken in één opname gevangen. Op de voorgrond de Nederlands Hervormde Kerk en op de achtergrond de Gereformeerde Kerk. De eerst genoemde kerk is volledig omgeven door een gracht en een strak geschoren beukenhaag. In 1857 werd de kerk aan de zuidzijde uitgebreid. Een uitbreiding aan de noordzijde had reeds in 1777 plaatsgevonden. Hierdoor ontstond een kerk in kruismodel een zogeheten kruiskerk. Deze vorm is in de Veenkoloniën uniek te noemen

Een prachtige nostalgische opname van de kerk gezien vanaf het Oosterdiep. We kijken hier dus naar de oostzijde van de kerk. In het midden bevind zich een herdenkingsplaquette ter herinnering aan de stichter en vervener Adriaan Geerts Wildervank. Dit betreft een replica van de grafsteen van Adriaan Geerts Wildervanck die zich in de kerk bevind. In de kerk bevind zich tevens een Roelf Meijerorgel. Deze Veendammer orgelbouwer bouwde het prachtige imposante orgel dat in gebruik werd genomen op 8 september 1867.

Een hedendaagse opname van de Nederlands Hervormde Kerk gezien op de westzijde. In de kerk worden sinds 31 december 2006 geen kerkdiensten meer gehouden. Door samenwerking met andere kerkgenootschappen vinden bijenkomsten nu plaats in de Grote kerk. De oude kerk heeft een andere functie verkregen. De naam werd veranderd in Margaretha Hardenbergkerk en het gebouw verkreeg een culturele functie. De kerk wordt tegenwoordig beheerd door een stichting en heeft sinds kort de naam Margaretha Hardenberg Cultuurcentrum.

Deze interieurfoto laat ons de situatie na de laatste grote restauratie. Helaas werden zoals bij vele andere kerken, de kerkbanken verwijderd en vervangen door eenvoudige stoelen. Dat hierbij de oude historische uitstraling verloren ging werd voor kennisgeving aangenomen.

Op de zeldzame opname zijn de oude kerkbanken nog zichtbaar. We zien hier het deel van de kerk aan de westzijde onder het orgel.