VEENKOLONIAAL MUSEUM - Zondagmiddag werd in het Veenkoloniaal Museum een bijzondere foto expositie geopend. De fotograaf is Andris Kozlovskis uit Letland.
Het museum had met Letland vanaf 2006 al intensieve contacten voor maritieme en andere tentoonstellingen. De conservator, Hendrik Hachmer, had de fotograaf uitgenodigd om naar Veendam te komen.
De aanleiding was een uitwisselingsproject van de Winkler Prins met een school in Riga, waar Kozlovskis als docent werkzaam is. Hachmer is er zelf ook wel eens is geweest en heeft kennis gemaakt met Andris en met zijn foto's.
De expositie is in het kader van de internationale fotomanifestatie Noorderlicht. De hoofdexpositie is in de Der Aa-kerk in Groningen en op verschillende locaties in de stad. In de provincie zijn er verschillende satelliet exposities.
Het Veenkoloniaal Museum haakt al een paar jaar aan bij de Noorderlicht fotomanifestatie. Hachmer dacht dat het wel goed past binnen het thema.
In Veendam is er, naast het werk in het Veenkoloniaal Museum, ook in de Artotheek werk te zien in het kader van Noorderlicht. Dit betreft werk in een heel ander genre van de exposanten Ludo van Dijken en Klaartje Esch.
Het centrale thema van Noorderlicht dit jaar is ‘Metropolis - City live in the Urban Age'. Het toont de vele facetten van de moderne stad. Meer dan de helft van de wereldbevolking is woonachtig in de steden. Overigens is Urban een Engelse jongensnaam, het betekend jongen van de stad.
De foto's verbeelden het stadsleven. Andris Kozlovskis heeft voornamelijk foto's gemaakt in de steden van voormalige communistische landen. In het museum hangen foto's die in Wit-Rusland en in Cuba zijn gemaakt. Wat de jongens veelal uit de hogere gelederen daar er van hebben gemaakt, zou je met recht kunnen concluderen.
De fotograaf fotografeert in het infrarood. Dat heeft bijzondere effecten teweeg gebracht. Het is voornamelijk in zwart-wit, maar het aparte is dat er ook tinten blauw in de foto's zijn te zien. Kozlovskis heeft eigenhandig zijn reflexcamera geschikt gemaakt om deze foto's te kunnen maken.
De beeldsensor van digitale camera's zijn ook gevoelig voor infrarood licht. Uiteraard is dit normaal gesproken niet de bedoeling en zijn de sensors voorzien van een filter om het infrarode licht niet door te laten.
Deze filter is verwijderd en vervangen door een ander filter dat andere kleuren blokkeert. Behalve de tinten blauw. In de infrarood fotografie worden groene tinten als wit weergegeven.
De foto's van Andris Kozlovskis zijn niet louter documentair, door de bijzondere effecten geeft het een zeer surrealistisch beeld.
De fotograaf is opgegroeid onder de communistische heerschappij en het is zijn manier om de communistische symbolen, die er nog zijn uit die periode, vast te leggen. Waardoor het een onwerkelijk tintje meekrijgt. Hij heeft de specifieke dingen vastgelegd, zoals de megalomane lelijke gebouwen en het militarisme.
In zijn foto's is ook te zien hoe de mensen in hun leven er toch wat van willen maken. Overigens lijkt men daarin in Cuba wat behendiger, het ziet het er minder somber uit dan in Wit-Rusland.
Kozlovskis confronteert de mensen in het dagelijks leven met gewoonten en sporen uit het verleden, zonder dat hij er een oordeel over geeft. Met de foto's wordt ook verslag gedaan van alledaags socialistisch gedrag. Met westerse ogen zal er heel anders naar de foto's gekeken worden dan door de mensen daar. Voor hen is het een herkenning van de eigen maatschappij, en is het toch ook een bron van vreugde. Een maatschappij dat aan het veranderen is, maar nog veel sporen van het verleden in zich heeft.
Voor die dingen uit het verleden die in het heden niet zichtbaar zijn staat het infrarood als metafoor, het onzichtbare licht.
De fotograaf is erg blij dat zijn werk in Veendam te bezichtigen is. Het museum heeft hem de kans geboden om zijn foto's hier te laten zien en dat zijn foto's een deel kunnen zijn van de fotomanifestatie Noorderlicht. Hij is er ook heel trots op.
Andris is niet voor de eerste keer in Nederland, in Amsterdam was hij meerdere keren met zijn foto's. En in Maastricht is zijn werk ook te zien geweest.
Het museum heeft met deze expositie ingehaakt bij de Noorderlicht fotomanifestatie. Hachmer zag dat het goed past binnen het thema.
Een verslag van Wim Dussel van Radio Parkstad.
