Nieuws

Foto gemeente Veendam

Van maandag 15 maart tot en met zaterdag 20 maart 2021 kunnen inwoners van de gemeente Veendam gratis grof groenafval storten bij het afvalbrengstation in Wildervank (Meihuizenweg 25).

Gescheiden inzamelen
De gemeente Veendam wil dat er zoveel mogelijk grof groenafval wordt gescheiden. Hiermee wil de gemeente voorkomen dat grof groenafval bij het restafval eindigt. Onder grof groenafval vallen gemaaid gras, takken en snoeiafval. Zand, aarde, bielzen, schuttingen en tuinhekjes zijn geen grof groenafval.

Altijd al eens Gronings willen leren? Biblionet Groningen en Centrum Groninger Taal en Cultuur bieden op donderdag 18 maart een webinar Grunneger Toal aan. 

Altijd al een mondje Gronings willen spreken of meer willen weten over het Gronings als streektaal? Biblionet Groningen organiseert in samenwerking met het Centrum Groninger Taal & Cultuur op donderdag 18 maart van 19:30 -21:00 uur een webinar over de Grunneger Toal. 

Meike Stedema, docente van het CGTC vertelt deze avond over het spreken en het verstaan van het Gronings en de Groninger literatuur. Ook komen spelling en grammatica aan bod.

Aanmelden
Deelname is gratis en je hoeft geen lid te zijn van de bibliotheek. Wil je meedoen? Meld je dan aan via www.biblionetgroningen.nl/agenda. De webinar wordt gehouden via Zoom. Een paar dagen voor de webinar ontvang je de link naar het online klaslokaal. 

CDA Tweede kamerlid Anne Kuik heeft zaterdag een bezoek gebracht aan de CDA-fractie in Veendam. Aan de Flora bij het klimrek in Borgerswold heeft de in Emmen geboren Kuik uitgebreide gesprekken gesprek gevoerd met de drie Veendammer jongeren Degnet Norder, Bilal Korkut en Zeynep Yilmaz. Over ondergewaardeerd worden en eerlijke kansen. Van deze gesprekken is een videoregistratie gemaakt.

De gesprekken vonden met gepaste afstand plaats met mondkapje op. Bilal studeert in Eindhoven biomedische technologie. Zeynep zit in Veendam op de middelbare school. Ze doet Havo 4 aan de Winkler Prins. Ze weet nog niet welke kant ze op wil. Doordat ze wegens Covid-19 veel digitaal heeft moeten merkt ze dat er een achterstand is. “Het duurt langer voor je het klaar hebt omdat je nu ook veel zelf moet uitzoeken. We zijn nu ook allemaal wel gestrest hoe zal gaan met de toetsen. De leraren reageren wel snel via de chat”.

Degnet doet een filmopleiding. Hij heeft zijn nieuwe collegenoten online leren kennen. Hij is van 9 uur tot 18 uur online. Het is wel vermoeiend en moet er erg aan wennen. Bilal heeft een heel traject afgelegd van Mavo naar Havo en van Havo naar VWO. De Basisschool had hem met de Citotoets ingeschaald naar de Mavo, terwijl hij de Havo wel kon doen. Hij kan niet zeggen dat het perse aan zijn achternaam kan liggen, die ook nog moeilijk is uit te spreken. Maar het gebeurd, en is niet de enige. Op de vraag naar zijn opleiding kan er ook verrassend worden gereageerd.

Het is een thema waar Anne Kuik zich mee bezig houdt, en over het krijgen van eerlijke kansen. “Het is vaak onbewust, maar als dit zo is moet je moet het wel zeggen. Hoor ook wel van collega’s dat het wel meevalt. Omdat het niet zo vaak gemeld wordt.”

Een andere thema was de basisbeurs. Degnet vroeg zich af waarom het zo lang duurt dat het leenstelsel wordt afgeschaft. Alle partijen, behalve de VVD, willen het afschaffen. “Als CDA waren we sowieso tegen het leenstelsel. We hebben gezien dat steeds meer partijen hebben gedacht dat het niet slim was. Maar er was een coalitie die de ministers hebben geleverd en een regering hebben gevormd. Wel hebben we iets voor elkaar gekregen om jongeren tegemoet te komen, maar niet die basisbeurs zoals we wilden. Nu met de komende verkiezingen zie je dat andere partijen hun standpunt willen veranderen. Maar dat coalitieakkoord staat er natuurlijk gewoon nog. Dat is waar je vier lang mee te maken hebt. De nieuwe verkiezingen op 17 maart is weer het moment dat je echt die grote verandering kan maken.”

“We zien dat jongeren door dat leenstelsel met gigantische schulden starten. Als je dan kijkt naar woningen, en hoe lastig het is om aan een woning te komen, moet je er geen gigantische studieschuld bij hebben. Dat mag dan niet meetellen, maar heeft toch grote gevolgen”.

CDA-fractievoorzitter Veendam Ina Hilbrink las een protestbrief voor over de financiële gevolgen van de Jeugdzorg die ze vanuit de rijksoverheid op hun bordje hebben gekregen. Waar de gemeenten in de regio enorm onder te lijden hebben. Zelfs soms met het gevolg dat ze bepaalde voorzieningen niet meer in stand kunnen houden, zoals zwembaden, sportvoorzieningen etc.

“Zo heeft Stadskanaal bijvoorbeeld een niet-sluitende begroting ingediend bij de provincie omdat men niet meer weet waarop te kunnen bezuinigen. De rek is er volledig uit!”, luidde haar noodkreet.

Ze hekelt de herijking van het gemeentefonds (waar het meeste geld van de gemeenten vandaan komt) door diezelfde rijksoverheid die er opdracht voor heeft gegeven. “Deze herijking pakt totaal verkeerd uit voor de 3 noordelijke provincies. In de provincie Groningen gaat alleen de stad Groningen er financieel op vooruit, maar alle andere gemeenten worden flink gekort.”

Om hiertegen te protesteren was er samen met de Groninger Statenfractie actie ondernomen. Resulterend in het sturen van een protestbrief vanuit bijna alle Groninger gemeenten naar het BZK (ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties).

Hilbrink heeft ook haar mede-fractievoorzitters geprobeerd zich te mobiliseren om zich hierbij aan te sluiten. Het is een algemeen gedeeld standpunt. En men vond het wel sympathiek, maar er gebeurde verder niets. Bijna alle Groninger gemeenten hebben meegedaan, maar Veendam niet. Het heeft voor behoorlijk wat frustratie gezorgd.

Ze had ook nog aangegeven dat CDA Tweede-kamerlid Harry vd Molen een overleg had aangevraagd op 18 februari in de commissie voor Binnenlandse Zaken. Er was enige haast geboden. Het mocht niet baten.

Tijdens het bezoek aan CDA voorzitter Jan van der Meijden thuis heeft Tweede Kamerlid Anne Kuik de voorzitter meegeholpen met het plakken van de verkiezingsposters op het driehoeksbord. Voor het plaatsen langs de weg.

Scoren kun je overal! Met die gedachte voeren Biblionet Groningen, Biblionet Drenthe en Forum Groningen samen met FC Groningen in de Maatschappij een uniek leesproject uit: Scoor een Boek!. De komende weken gaan 4.000 leerlingen uit groep 5 en 6 zoveel mogelijk boeken lezen. Daarnaast doen er dit jaar landelijk meer dan 500 klassen mee aan de Scoor een Boek! Thuiseditie.

Succesvolle formule
Het project Scoor een Boek! koppelt voetbal, één van de populairste sporten van de wereld, aan lezen. En dat blijkt al jaren een succesvolle formule te zijn om leerlingen uit groep 5 en 6 aan het lezen te krijgen. De komende 10 weken gaan 4.000 leerlingen uit 188 klassen aan de slag. Daarbij worden ze door middel van video’s aangemoedigd door FC Groningen-speler Bart van Hintum.  
Scoor een Boek! wordt woensdag 3 maart afgetrapt door middel van live-uitzending via YouTube. Tijdens de Aftrap zien de leerlingen hoe Bart van Hintum en Groby een plek proberen te veroveren in het Scoor een Boek! Team 2021. Maar hebben ze wel de juiste skills?

Thuiseditie
Speel het razendsnelle bordspel Blessuretijd, lees de leukste puzzelverhalen of speel een wedstrijd met de buurt. In de Scoor een Boek! Thuiseditie doet dit jaar het hele gezin mee. Voor elke opdracht die de gezinnen uitvoeren, scoren ze punten voor hun klas. De klas met de meeste punten, maakt kans op mooie prijzen.

De opdrachten in de Thuiseditie zijn gericht op samen lezen, spelen taal en bewegen, en dragen bij aan een taalrijke thuisomgeving. Wil je meedoen? Meld je gezin aan via www.scoorthuis.nl. 

De Scoor een Boek! Thuiseditie wordt mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage vanuit het leesbevorderingsprogramma de Bibliotheek op school, in opdracht van Stichting Lezen en de Koninklijke Bibliotheek.

Toyota Yaris

Door: Rocco van Dijk | Plant Manager Underground Storages  

Schaatsen, sleeën en sneeuwballen gooien met de kinderen, terwijl ik dit schrijf. Wat een aangename afwisseling. In deze koude periode heeft de installatie weer eens laten zien dat we zonder noemenswaardige problemen bijgedragen hebben aan de gasvoorziening, daar zijn we best trots op. Hieronder de laatste status over caverne A1 en een vooruitblik.

Zesde gasopslagcaverne A1 draait volledig mee
Eind 2020 is de nieuwe caverne A1 door de makers aan ons overgedragen. Onze cavernes opereren op een druk tussen 80 en 180 bar. De vijf bestaande cavernes opereren standaard gezamenlijk: als we uitzenden halen we uit alle vijf de cavernes een beetje aardgas en andersom injecteren we ook in alle cavernes tegelijk. De druk in deze cavernes is dus vrijwel gelijk en het gas in de cavernes is van dezelfde samenstelling.
De nieuwe caverne A1 paste na oplevering nog niet direct in dat samenwerkingsverband. De druk in de caverne was hoger en het gas was natter. Dat het gas natter is, komt doordat de caverne nog ‘vers’ is:  we hebben de caverne gemaakt door zout op te lossen met warm water. De wanden van de caverne zijn de eerste tijd vochtig van het pekelwater. De caverne moet door gebruik verder drogen.
Wanneer we teveel gas tegelijk uit A1 halen kan dit daarnaast voor bevriezing in de leiding zorgen. Gas dat uit de cavernes wordt gehaald koelt af. Vanwege het in het gas aanwezige vocht zou de leiding kunnen bevriezen. Het was daarom zaak dit langzaam aan te doen.
Om bevriezing te voorkomen konden we eventueel methanol – een soort antivries – toevoegen aan het gas. We hebben het echter voor elkaar gekregen om zonder de toevoeging van methanol de caverne in de pool van – nu – zes cavernes op te nemen. Dit hebben we gedaan door de temperatuur te monitoren en de uitstroom op minder dan de helft te houden van de capaciteit (ca. 200.000 m3/uur i.p.v. het maximum = 440.000 m3/uur).
Op 4 februari was de druk in caverne A1 zover gedaald dat deze gelijk was aan de andere cavernes en zonder problemen is opgenomen in de pool. Een knap staaltje vakmanschap van mijn collega’s.

Animatie over de pilot: boorgat testen met waterstof
We hebben een animatie gemaakt over het testen van het boorgat met waterstof. Zoals ik in december al schreef, starten we in het tweede kwartaal van dit jaar met het onderzoek. Het doel van de activiteiten is om aan te tonen dat het boorgat, de leidingen, afdichtingen, etc. geschikt zijn voor het opslaan van waterstof. De testen worden uitgevoerd op locatie A8 omdat hier al wel een boorgat, maar nog geen caverne is aangebracht. De animatie is te vinden op www.agbzw.nl/A8.

Nieuwe bedrijfswagens technici
Wellicht is u al opgevallen dat er verdacht veel Toyota Yarissen rondrijden met de naam Gasunie erop. Onze technici voeren naast werkzaamheden op Zuidwending ook op andere installaties in Groningen en Friesland werkzaamheden uit. Om de zoveel jaar houden we ons wagenpark onder de loep en vernieuwen we de leascontracten. Elke technicus krijgt de beschikking over een Toyota Yaris. Hierdoor worden we nog efficienter en besparen we tevens aanzienlijk op onze moblilteitskosten.

Auteur gaat zijn nieuwe boek, per drive-thru op bakkersfiets, overhandigen aan hoofdrolspelers

Op een week na is het alweer acht jaar geleden dat de betaalde voetbalclub SC Veendam zijn laatste wedstrijd heeft gespeeld. Op die vijftiende maart in 2013 was het een gure vrijdagavond. Kort daarop volgde het definitieve faillissement.

Ook volgden er daarna enkele boeken over deze mooie cultclub, aangevend dat de teloorgang van deze sympathieke profclub heel veel mensen nog steeds na aan het hart gaat. Het is in die zin een rijke inspiratiebron voor verhalenvertellers en schrijvers. Want bijna zestig jaar betaald voetbal in de Parkstad staat garant voor oneindig veel verhalen.

In het lang verwachte vervolgboek De Langeleegte huilt (deel 2) neemt supporter en schrijver Klaas Fleurke de lezer mee langs diverse hoogte- en dieptepunten in de historie van voetbalclub Veendam, waarbij vooral het ondergangsverhaal een nadere beschouwing krijgt. De ontmanteling van de bekendste cultclub van Nederland in retroperspectief. Vele vragen die in het eerste deel onbeantwoord bleven, worden in dit boek wél beantwoord. Het rondje langs de verschillende velden in de organisatie van voormalig betaald voetbalclub Veendam, en zelfs daarbuiten, levert verrassende verhalen en nieuwe inzichten op. Was profvoetbal in Veendam levensvatbaar? Had de club überhaupt bestaansrecht? Was het faillissement te voorkomen geweest? En is er in de toekomst weer voetbal op hoog niveau mogelijk in het stadion aan de legendarische Langeleegte?

Drie jaar geleden overhandigde Klaas Fleurke het eerste exemplaar van De Langeleegte huilt (deel 1) aan oud-Veendamtrainer Leo Beenhakker.

In een paar jaar kan er ontzettend veel veranderen. Daarom zal er gezien alle corona-ontwikkelingen een alternatieve boekpresentatie plaatsvinden. Op maandag 22 maart 2021 zal de auteur per bakkersfiets een omgekeerde drive-thru maken langs de Veendammer hoofdrolspelers, die in het boek uitgebreid geportretteerd staan. Hij biedt ze een eerste exemplaar aan, buiten op anderhalve meter.

Bij de andere betrokkenen die in het boek uitvoerig aan het woord komen maar niet in Veendam woonachtig zijn, zal de schrijver met de auto langsgaan en ze ook een boek aanbieden. Zij die nog verder weg wonen (Utrecht, Amsterdam) zal hij per post een boek laten bezorgen. Ook wil de Veendammer schrijver de boekhandels in deze moeilijke tijden een hart onder de riem steken en ze als steuntje in de rug ook een exemplaar aanbieden. Verder is hij bereid om de eerste dertig boeken die bij de plaatselijke boekhandels in Veendam (Primera, Bruna en Huizinga) worden besteld en gekocht, persoonlijk per fiets bij de mensen thuis te brengen en ze zo een gesigneerd exemplaar coronaproof overhandigen (regio Veendam).

*Vanzelfsprekend is nu nog niet bekend wat er allemaal mogelijk is en wat er gebeurt ten aanzien van de coronamaatregelen, vandaar dat een en ander natuurlijk nadrukkelijk onder voorbehoud is.

Enkele gegevens over het boek:

Meer info over het boek en de auteur via: www.klaasfleurke en Facebook: De Langeleegte huilt

Het was maandagmorgen op de GGD-vaccinatie vestiging aan de Zwaaikom in Veendam voor de medewerkers van de GGD een goede reden om zo rond de klok van 10.00 uur een kop koffie te nemen. Namens de gemeente Veendam kwam Veendammer van het Jaar Peter Panneman langs met heerlijke gebak. De gemeente Veendam wilde graag op deze manier hun waardering uitspreken aan de medewerkers van de GGD.

“ Het was goed nieuws om te horen dat er naast een testlocatie ook een vaccinatielocatie in Veendam geopend werd. Het is voor de inwoners van Veendam dichtbij en dat maakt het makkelijk om zich te laten vaccineren. Zo te zien draait de vaccinatielocatie al volop. Dit is weer een mooie stap in de bestrijding van het virus” aldus Peter Panneman.

Door Peter Panneman

Juist in deze “Coronatijd” hebben ouders en hun kinderen het zowel sociaal als financieel moeilijk. Door het dan wel en daarna weer niet naar school kunnen gaan krijgen de ouders en de kinderen nogal wat voor de kiezen. Om mee te kunnen doen met het online lesgeven/krijgen, zijn een laptop en of notebook naast een rekenmachine noodzakelijk. Voor de vele mensen die in een mindere financiële situatie zitten is het vaak onmogelijk hierin te voorzien. Dan gaat het om mensen die een inkomen hebben dat lager is dan 130% van het minimumloon. Waar kunnen wij als Stichting Leergeld deze mensen mee helpen? Bij de aanschaf van een laptop, de contributie van een sportclub. Daarnaast een fiets om mee naar school te gaan, maar ook om met de klasgenoten mee op schoolreis te kunnen. Tevens wordt onze hulp ingeroepen om het volgen van zwemles mogelijk te maken.

Het laatste is wat je niet wilt is dat er kinderen zijn die wegens de financiële thuissituatie niet mee kunnen doen. Wij allen hebben er toch belang bij dat onze kinderen zich op een positieve wijze kunnen ontwikkelen. Stichting Leergeld Zuid Oost Groningen wordt geholpen door de 5 ons omliggende gemeenten die ons financieel ondersteunen, naast particuliere initiatieven. Dankzij de inzet van de vele vrijwilligers kunnen we steeds meer kinderen helpen. Onze oproep is daarom: mocht U kinderen hebben tussen de 4 en 18 jaar, waarvan u denkt dat ze hulp nodig hebben, neem zelf het initiatief.

U kunt ook voor verdere informatie kijken op
www.leergeld.nl/zuid-oost-groningen/

Onze medewerkers nemen na uw aanvraag dan contact met u op. Doen, het is in het belang van uw eigen kind! Toen de Stichting Leergeld 15 jaar geleden met zijn werkzaamheden startte dachten we na enkele jaren overbodig te zijn. Maar tot op de dag van vandaag neemt het aantal hulp aanvragen nog steeds toe, aldus Eeke Crum van Dellen bestuurslid namens Stichting Leergeld Zuid Oost Groningen.

Door de huidige corona maatregelen komen steeds minder mensen in beweging. De gemeente Veendam heeft hiervoor een simpele, maar leuke oplossing. Meedoen met de Ommetje Veendam Wandelquiz. Het is een wandelactiviteit van Veendam Beweegt die perfect past binnen de huidige corona maatregelen. Zowel jong als oud kan meedoen aan deze 4 kilometer ommetje (rondje).

Zaterdagochtend om 10 uur was de eerste editie van start gegaan. Er hadden zich 25 deelnemers van alle leeftijden aangemeld. Onderweg was er een koffieplek.

Ommetje Veendam zonder de wandelquiz is eind januari gestart. Inmiddels lopen in Veendam al 275 mensen mee in de groep van Veendam Beweegt. Iedere dag een ommetje van 20 minuten stimuleert de hersenen en zorgt voor een betere fysieke en mentale gezondheid.

Inwoners van de gemeente Veendam worden gestimuleerd om elke dag een ommetje van 20 minuten te maken. Waarbij iedereen mee kan doen. Voor deelname moet de app Ommetje worden gedownload. Via deze app kunnen mensen bij zich de groep Veendam Beweegt aansluiten.

Bij de Ommetje Veendam Wandelquiz editie krijgen drie deelnemers met de meeste punten eind maart een prijs. Ook dit gaat via de app. Tijdens de wandeling van 4 kilometer komen de deelnemers onderweg 13 vragen tegen. De vragen gaan over de app Ommetje, de omgeving en over het water dat de deelnemers onderweg tegenkomen. Water-gerelateerde vragen zijn ingebracht door Hunze en AA’s.

Op een routekaart staat aangegeven waar de deelnemers de 13 quizvragen kunnen vinden. Hoe meer ommetjes er tot 31 maart worden gemaakt, hoe meer punten er kunnen worden verzameld. En om zo hoog mogelijk op de ranglijst te komen.

Ommetje Veendam komt voort uit het initiatief Ommetje, dat bedacht is door neuropsycholoog Erik Scherder (bekend van TV) samen met de hersenstichting. Elke dag een ommetje maken zorgt voor een betere fysieke en mentale gezondheid. Ook zorgt het ervoor dat het helpt onthaasten en verbetert het de productiviteit en creativiteit.

Meedoen is geheel gratis. Download de app Ommetje van de hersenstichting en maak een account aan.

Naast dat het goed is voor de gezondheid, zit er een uitdagend wedstrijdelement in. Maak jij meer ommetjes dan de buurman of buurvrouw? Of ga jij samen de strijd aan met een vriend of vriendin, je vader of moeder? Voor de drie hoogste plekken op de ranglijst worden er cadeaubonnen beschikbaar gesteld, te besteden bij lokale ondernemers.

Win jij straks een leuke prijs ter waarde van €75,- €50,- of €25,-? Download de app en doe mee aan Ommetje Veendam! Je kunt daarna direct starten met je eerste ommetje.

Nienke en Marieke doen normaal de sportschool. Maar ze zijn redelijk snel begonnen met lopen. “We hebben allebei ook online les. En dan is het wel leuk om er op uit te gaan. En dit is een keer wat anders. De app houdt het aantal kilometers bij en de tijd.”

Magda en Margriet zijn wandelliefhebsters. “We lopen sowieso al veel. Maar vinden dit heel leuk om het quizelement. We zijn zwemvriendinnen, en zwemmen normaal elke week. Maar dat kan nu niet. Daarom gaan we meer lopen.”

Een van de vragen ging over hoe de gekleurde huizen in Wildervank worden genoemd. Ze hadden nog niet gekozen. Aan regenboogwijk wordt gedacht vanwege de diverse kleurtjes. De andere deelneemster denkt smurfendorp, omdat blauw overheerst. 

Oma, twee dochters en drie kleinkinderen doen aan meer ommetjes mee van Veendam Beweegt. Haar zoon is een van de organisatoren. De Wandelquiz is als extra toegevoegd.

In het hele aardbevingsgebied was de SP op stap met stoepkrijtverf en spuitmallen voor het aanbrengen van fakkels op straat. Deze nieuwe actie is gericht tegen de gevolgen van de gaswinning in Groningen. In 10 dorpen zijn deze symbolische krijtverf fakkels op verschillen plekken aangebracht.

De partij hekelt dat er al jaren mooie beloftes worden gedaan, maar dat er nog steeds tienduizenden Groningers wachten in een kapot huis. SP Tweede Kamerlid Sandra Beckerman wil met deze actie in gezamenlijkheid de aandacht van Den Haag opeisen, en dat deze ramp moet stoppen.

Ook de SP-fractie van Veendam was op pad met de stoepkrijtverf spuitmal actie. “De gemeente Veendam valt buiten de zogenaamde contourlijnen van de gaswinning en daardoor buiten alle regelingen. Maar de problemen in de gemeente Veendam zijn echter dubbelop”, zegt SP afdelingsvoorzitter Angelique Schoonewille.

“We hebben in Veendam zowel zout als gaswinning, maar we hebben ook nog de gasbuffers tussen Zuidwending en Ommelanderwijk. Daarmee kun je in de gemeente Veendam echt spreken van gestapelde mijnbouw, en óók de afhandeling van die schades verdient een fatsoenlijke én snelle aanpak. Daarom is de strijd voor Groningen ook de strijd voor Veendam met dit fakkelprotest.”

“Tienduizenden Groningers worden boven de grond gesloopt, terwijl er voor 400 miljard euro uit onze grond opgepompt is. We kregen er niets voor terug, enkel commissies, formulieren, regeltje en veel ellende en loze beloften. Het is niet te verkroppen dat tienduizenden Groningers nog steeds wachten op compensatie voor de bevingsramp. Mensen worden willens en wetens vermorzeld door een onbetrouwbare overheid.”

De vergelijking met het schandaal van de toeslagenaffaire diende zich aan.

De afdelingsvoorzitter vervolgt: “Het moet nu echt stoppen met die weerzinwekkende bureaucratie én het wantrouwen naar de slachtoffers. We hebben recht op een fatsoenlijke crisisaanpak, door een eerlijke overheid die óók werkt voor Groningen.”

De SP wil dat er een crisisaanpak komt voor de ramp in Groningen. Over twee weken staat er een kamerdebat over Groningen gepland. Dan presenteert de partij ook een zwartboek met 200 verhalen van gedupeerden.