Het bewonerscomité tegen de komst van een kleinschalig crematorium aan de Langeleegte blijft tegengas geven. Er zijn tweehonderd handtekeningen van bewoners verzameld tegen het crematorium. Dat betekend dat bijna de hele straat het crematorium afwijst.
De bewoners vinden dat een crematorium als een chemisch bedrijf buiten de bebouwde kom hoort. Recentelijk gebouwde crematoria liggen buiten de bebouwde kom en de ook de oudere liggen er meestal buiten.
Crematies zorgen voor veel fijnstof en broeikasgassen. ‘Bij crematie komen schadelijke stoffen terecht in de as en in de lucht’, vermeld de website Uitvaart. 'De uitstoot van schadelijke stoffen is sinds 2012 sterk afgenomen', schrijft GroeneUitvaart.nl. 'Vanaf dat jaar zijn milieufilters voor crematoria, die met name de uitstoot van kwik minimaliseren, verplicht. Uitstoot van schadelijke stoffen als kwik behoord vanaf 2012 tot het verleden'. Eraan toevoegend dat de CO2-emissie een ander verhaal is. Een TNO-rapport uit 2014 noemt ‘een gemiddelde CO2-emissie van 208 kilo C02 per crematie’. Kenniscentrum InfoMil van Rijkswaterstaat schrijft, ‘Naast calcium- en fosforhoudende verbindingen bevat crematie as ook zware metalen zoals koper, chroom, nikkel en zink’. Overigens is ook synthetische kleding en verfstoffen milieubelastend.
Tijdens de informatiebijeenkomst werd door de initiatiefnemers van het crematorium gemeld dat er geen as en rook uit de schoorsteen kan komen. Een filtersysteem achter de crematieoven is wettelijk verplicht."In Veendam komen de nieuwste technieken met minimale faalkans, en is er bij falen er alsnog geen as uitstoot of rookwolken. Het enige is warme waterdamp", aldus de initiatiefnemers. Overigens berichten ook andere crematoria eensluidend. Het overtuigd hen niet. “Niet alle schadelijke stoffen zijn te filteren”. Bij ongecontroleerde uitstoot als gevolg van storingen vinden ze het vrijkomen van giftige stoffen niet uit te sluiten.
“Onze mooie begraafplaats is er zeer ongeschikt voor. Het is er niet voor ingericht en het komt provisorisch over”, aldus het bewonerscomité. “Initiatiefnemers spreken over een verbouw en over een uitbreiding van een bestaande situatie. Hiervan is geen sprake, dit betreft nieuwbouw, namelijk de bouw van een crematorium”.
“Wat wij als Actiecomité Veenkracht de Veendammers en de publieke opinie heel duidelijk willen maken is dat er geen mooie all-in-one crematorium wordt gebouwd zoals in Winschoten. Waar men in de aula zit en de kist achter een gordijn verdwijnt, of naar beneden zakt, en dan naar de verbrandingsoven gaat. Hier betreft het een uitbreiding van de familiekamer, en de aula met een horecagedeelte. Een crematorium wordt op een behoorlijk aantal meters van de aula gebouwd. Met de kist op een verrijdbaar onderstel moet men dan alsnog door de open lucht schuin oversteken naar de verbrandingsoven. Bij regen kan men schuilen onder de gaanderij”.
“Er is meer sprake van een losse verbrandingsoven die op 60 meter van de erfgrond komt van de dichtstbijzijnde woningen, en op 95 meter van de achtergevel. De meeste crematoria liggen buiten de bebouwde kom en vanwege voortschrijdend inzicht de recentelijk gebouwde, ook vanwege de door ons genoemde bezwaren. Een crematorium is een chemisch bedrijf. Deze hoort dan ook buiten de bebouwde kom”.
“De initiatiefnemers hebben het over een kleinschalig crematorium. Het maximaal aantal crematies per dag bedraagt twee. Het moet echter wel rendabel zijn. Om het crematorium rendabel te krijgen zijn er iedere dag twee crematies noodzakelijk, dat is in onze ogen niet kleinschalig meer. Er zal nog nauwelijks ruimte zijn voor een traditionele begrafenis. Het verbaast ons om een crematorium te bouwen naast een (nieuw aan te leggen) leer- en sportpark. Hier zullen met enige regelmaat activiteiten, wedstrijden en feesten worden georganiseerd. Dat strookt naar onze mening niet met een discrete, integere en respectvolle uitvaart van een geliefde”.
Er zijn nog meer gevoeligheden dat de betrokkenen bezighoud. Voor het bereiken van de nieuw aan te leggen parkeerplaatsen bij het leer- en sportpark gaat een brug over de sloot toegang geven tot een pad. Het gaat dichtbij langs de uiteinden van de rijen kindergrafjes lopen.
De heer Veltens vindt het heel kwalijk dat het pad zo dicht langs de kindergraven moet lopen. Hij is eigenaar van het graf van zijn zoontje. Toen zijn vrouw nog leefde had hij ooit over een herbegrafenis van hun eerste kindje gesproken. Hij zou dan tussen hen in komen. Er was al toestemming van de burgermeester, maar zijn vrouw vertelde er geen goed gevoel bij te hebben. Hij lag er al zo lang. “We moesten er allebei over eens zijn en we hadden het zo gelaten. Maar nu vindt ik het jammer. Ik kan er nu niet meer over beslissen, maar als mijn vrouw het toen had geweten was het doorgegaan. Bij een crematie ga ik eerst maar weer naar huis”.
Onder de 200 verzamelde handtekeningen zijn er ook die van mensen die niet aan de Langeleegte wonen, maar principieel of uit geloofsovertuiging hebben getekend. Anderen omdat er op de begraafplaats familie ligt. Het crematorium komt op luttele meters van graven te liggen.
Grote zorg van de bewoners is de waardewaardedaling van de woningen als gevolg. “Vanuit het slaapkamerraam heeft mijn zoon er uitzicht op”, aldus een bewoner.
Ook flora en fauna liefhebbers en milieubewuste mensen hebben getekend. Het is mogelijk dat voor het pad en het bruggetje er bomen moeten wijken, waaronder die van een reigerkolonie.
