ParkstadVeendam.nl

EERBETOON - Vrijdagmiddag is op het Museumplein het startsein gegeven voor de Nationale Viering van de Bevrijding. Het startsein vond voor het Veenkoloniaal Museum en vanBeresteyn plaats. Elk jaar wordt de nationale viering in een andere provincie ingeluid, dit jaar viel de eer aan Groningen. In de provincie zijn diverse activiteiten gaande in het kader van de bevrijding. Waaronder Thanks.

Thanks is vooral een eerbetoon aan de Poolse bevrijders. Op het Museumplein staat een symbolische tank van plexiglas om het verhaal van de Poolse, en ook van de Canadese, bevrijders levend te houden. Door het kijken in de 3 lopen van de tank zijn korte films te zien waarmee de kijker als het ware wordt meegevoerd met de bevrijders. Daarnaast is er in de foyer van vanBeresteyn een expositie te zien over het verzet in de provincie. Dat in samenwerking is ontwikkeld met Verhalen van Groningen en met de Stichting Oorlogs- en Verzetcentrum Groningen.

Voor uw en onze vrijheid
Anastasia van der Werff-Podgórski was uitgenodigd om tijdens de opening te vertellen over haar persoonlijke link met de Poolse bevrijders. Haar vader Dominik Podgórski was een Poolse oud-strijder en een van de bevrijders van Nederland. Hij was verkenner van de Eerste Poolse Pantserdivisie, en onder leiding van generaal Maczek in Ter Apel de grens overgekomen. Daar moest hij voor generaal Maczek onderdak gaan zoeken. Tegenover de apotheek stond een woning waar Maczek zijn intrede kon nemen. Daar ontmoette Dominik Podgórski een Nederlandse vrouw. Na de oorlog was Podgórski naar Nederland teruggekeerd en met haar getrouwd. Anastasia haar ouders waren in Stadskanaal gaan wonen, waar haar vader een bekend automobielbedrijf had.

Een tweede persoonlijke link van Anastasia van der Werff is het meedragen van de erfenis van haar vader. Deze erfenis hield in hoe hij iets voor zijn Poolse wapenbroeders kon betekenen. Onder andere heeft hij dat vervuld in de gestalte van een monument, dat met behulp van de bevolking, de gemeente, en met allerlei instanties tot stand gekomen is. Daarnaast zijn de Poolse bevrijders geëerd door het geven van hun namen aan straten en pleinen. Anastasia haar vader was de initiatiefnemer, samen met mensen uit de plaatselijke bevolking. Voor Dominik Podgórski was dit hartverwarmend.

dziękujemy
Op een vraag aan Anastasia legde ze uit waarom het eren van de Poolse bevrijders zo belangrijk is. Ze hebben een tomeloze inzet betoond voor de bevrijding van Nederland. Het is uit waardering en respect voor hen, en hun gevallenen die gebleven zijn op het veld van eer. De lijfspreuk van de Polen was; Voor uw en onze vrijheid. Voor de Poolse bevrijders was vanwege het Russische regiem terugkeer naar hun eigen vaderland niet mogelijk. Er werd haar ook gevraagd wat haar vader gezegd zou hebben als hij de plexiglazen tank zou zien. Anastasia is er van overtuigd dat haar vader gezegd zou hebben, het is een stilte die spreekt. Dat in plaats van daverend geluid makend deze tank er nu staat om rustig te kunnen zijn met een educatief programma. Dominik Podgórski zou ook zijn waardering hebben uitgesproken voor de organisatie.

Compliment
Na het startsein werd in het Veenkoloniaal Museum de prijsvraag ‘Compliment voor een Oorlogsmonument’ afgerond. De prijs was op initiatief van de Provincie Groningen, het Nationaal Comité 4 en 5 mei en de Verhalen van Groningen georganiseerd in aanloop naar de nationale viering van de bevrijding op 5 mei in Groningen.

Vijf oorlogsmonumenten in de provincie waren genomineerd. Onlosmakelijk Verbonden in Uithuizen, Monument 1940-1945 in 't Zand, Monument 'Aduard herdenkt zijn gevallenden', het Bevrijdingsbos Groningen, en Het Joodsmonument bij Groot Bronswijk in Wagenborgen. Anne Koopmans van het Joodsmonument mocht van CdK René Paas het Compliment in ontvangt nemen. Vergezeld met een cheque van € 1000,- voor het organiseren van een activiteit rond het monument.

Het monument is gewijd aan joodse vrouwen die in de psychiatrische inrichting verbleven. Omdat er van Groot Bronswijk zo weinig overgebleven is vond de jury het mooi om de verhalen levend weten te houden juist op een plek waar dat nog zo weinig zichtbaar is. Hoewel er eigenlijk geen sprake van een winnaar is, want ieder monument is in zijn soort belangrijk om de verhalen. De bedoeling is om via de monumenten de verhalen in de belangstelling te houden. Van alle genomineerden zijn filmische portretjes gemaakt die het aankomende week op RTV Noord te zien zullen zijn. In de regionale bladen gaat een interview verschijnen.

In het Veenkoloniaal Museum is een expositie te zien van propaganda affiches uit de Tweede Wereldoorlog. De expositie is tot 16 mei te bezichtigen.

CENTRUM - Zaterdag 7 mei is het weer de eerste zaterdag in mei en dat betekent de Bloemen- en Tuinmarkt in het centrum van Veendam. Een groot en gevarieerd aanbod van de grootste kwekers uit het gehele land vindt u op diverse locaties in centrum Veendam.

Ruim 1000 m2 met perkplantjes, struiken, bloemen, gereedschappen, bloembollen, vetplanten, en vele andere tuinartikelen geeft de garantie dat er voor ieder wat te halen is op deze mooie Bloemenen Tuinmarkt.

Gelijktijdig met de Bloemen- en Tuinmarkt wordt er vanaf 12.00 een skeelermarathon georganiseerd rondom het Hertenkamp. De Stichting Sportpromotie Veendam heeft, na het succes van het NK s keeleren enkele jaren terug, gemeend deze mooie sport nogmaals naar Veendam te halen. Zoals u kunt lezen bevestigd het gezellige centrum van Veendam haar naam als evenementencentrum wederom met een mooie combinatie van twee activiteiten. 

Wij heten jullie van harte welkom en zien jullie graag in het centrum van Veendam.

VERHALENCAFE - Woensdagavond 11 mei organiseren Biblionet Groningen en Stichting De Verhalen van Groningen in Bibliotheek Veendam een verhalencafé over de oorlogsjaren van Veendam en omgeving. Tijdens het verhalencafé worden verhalen gedeeld over de oorlog en bevrijding in Veendam. Iedereen is welkom om zijn verhaal te komen te vertellen of te komen luisteren naar de verhalen van anderen.

Joël Stoppels
De avond wordt afgetrapt door Joël Stoppels. Stoppels is oorlogshistoricus en oprichter van Battlefield Tours Groningen. Tijdens het verhalencafé in de Bibliotheek zal hij de aanwezigen vertellen over de bevrijding van Veendam en omgeving.
Aansluitend hebben de bezoekers gelegenheid om hun  verhalen te delen. Tijdens het verhalencafé zijn twee verhalenophalers aanwezig, die de verhalen van de bezoekers vastleggen. Deze verhalen worden verwerkt in een artikel op de website De Verhalen van Groningen.

De Verhalen van Groningen
Stichting De Verhalen van Groningen vertelt op een verrassende en laagdrempelige manier verhalen over de cultuur en de geschiedenis van de provincie. Die verhalen worden samen gemaakt met inwoners en bezoekers van Groningen en met de (cultuur)historische organisaties in de provincie. De  verhalen worden online  verteld, maar ook met activiteiten op locatie.

Verhalencafé in Bibliotheek Veendam

Woensdag 11 mei
Aanvang 19.00 uur
Bibliotheek Veendam, Museumplein 5e
Toegang is gratis
Aanmelden via veendam@biblionetgroningen.nl

LEZEN - In mei houdt Koninklijke Visio in de bibliotheken van Nieuwe Pekela, Veendam en Zuidbroek inloopspreekuren ‘Anders lezen’. De spreekuren zijn bedoeld voor mensen die problemen ervaren met lezen door een visuele beperking.

Hoe kun je blijven lezen als het zicht verslechterd? Visio is het expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen. Bij Visio kan men onder andere terecht voor informatie en advies over verschillende vormen van lezen.

Tijdens de inloopspreekuren  in de bibliotheken is er gelegenheid om een aantal leeshulpmiddelen te bekijken en uit te proberen. Belangstellenden kunnen ook binnenlopen voor informatie en advies over wat Visio kan betekenen bij slechtziend- en blindheid.

Data                     

• woensdag 11 mei in Bibliotheek Nieuwe Pekela
• vrijdag 13 mei in Bibliotheek Veendam
• vrijdag 27 mei in Bibliotheek Zuidbroek

Tijden                  

• 14.00 – 16.00 uur

VERLEDEN TOT LEVEN - Woensdagmiddag gaf de Werkgroep Het Verleden in beeld op het projectiescherm een digitale presentatie van oude foto’s en afbeeldingen uit de handel en nijverheid van weleer. Voorheen gaf de werkgroep dat met diavoorstellingen. Maar die zijn gedigitaliseerd, en ook de historische foto’s uit de grote collectie van het Veenkoloniaal Museum. De collectie oude foto’s en ander beeldmateriaal is in een groot aantal jaren opgebouwd, en is zeer omvangrijk. Het materiaal is grotendeels geschonken. Men is nog steeds bezig om de beelden op de Beeldbank te plaatsen, wat een grote klus is.

Daan Hoogerkamp en Egge Vos van de werkgroep gaven de presentatie. Vos presenteerde het geheel op een zeer onderhoudende manier. Hij gaf blijk over veel parate kennis te beschikken.  Behalve voor Compaen gaan Daan en Egge ook presentaties verzorgen voor de verzorgingstehuizen, zoals in het A. G. Wildervanckhuis met het thema oorlog en bevrijding.

Het thema bij Compaen was Handel en Nijverheid, met als titel ‘Van Alles Te Koop’. Vooral in de periode van na de Tweede Wereldoorlog kwamen er veel veranderingen.

Bij de aanwezigen op de presentatie riep het ook herinneringen op. Lukas en Anna Rosies weten als vroegere ondernemers van Rosies Elektro ook nog heel goed wat er vroeger bij collega-ondernemers zoal te koop was in Veendam, Wildervank, Zuidwending en Borgercompagnie. Bij de bakkers coöperatie De Dageraad had Lukas als installateur de elektriciteit nog aangelegd.

De steennootknopenfabriek van de familie Mulder stond aan de Prins Hendrikkade, waar nu het Prins Hendrikplein is. Na het bezoek van Prins Hendrik aan Veendam in 1905 was de fabriek Koninklijke Nederlandsche Steenknopenfabriek Mulder en zoon gaan heten. De knopen waren erg hard, en naar verluid wilde Prins Hendrik geen andere knopen meer.

Een per fiets rondreizende schoenmaker uit Ommelanderwijk was een zekere Molema met zijn koffer voorop. En aan een klant ook even de groeten meebracht van tante Jantje uit Pekel. Reizende handelaar Laurens had een grote korf voorop met elastiek voor de onderbroeken, knopen, veiligheidsspelden en wat er nog meer inzat. Laurens heeft het nog tot aan 1960 volgehouden.

Voor Compaen worden er nog twee presentatiemiddagen gehouden met een andere thema. Een van de thema’s zijn de veranderingen wat werk aangaat en levensomstandigheden van na de Tweede Oorlog. Reserveren is gewenst.