Julianapark Kelownabrug - Twee veteranen uit Canada, Wilfred Barber en Nicholas Rusnick, hebben vrijdagmiddag bij het Kelownabruggetje in het Julianapark een bevrijdingsboom geplant. De boom is een geschenk van de Stichting Bevrijdingsbos en is vanzelfsprekend een Canadese Esdoorn.

Aan de rand van de stad Groningen staat het Bevrijdingsbos met Esdoorns, welk in 1955 als eerbetoon aan de Canadese bevrijders is aangelegd. Het esdoornblad is het nationale symbool van Canada, de Maple Leaf.

De twee veteranen zijn leden van The British Columbia Dragoons en zij zijn 66 jaar geleden bij de bevrijding van Nederland betrokken geweest. Wilfred Barber diende bij de Royal Canadian Navy en had deelgenomen aan zeeactiviteiten voor de kust van Noorwegen. Nicholas Rusnick had deel uitgemaakt van de grondtroepen, die in 1944 en 1945 de omgeving van Apeldoorn en Zutphen hadden bevrijd.

De twee Canadese veteranen werden bij het planten van de boom bijgestaan door het college. Burgemeester Ab Meijerman deed zijn colbert ervoor uit en stak samen met wethouder Henk Jan Schmaal de spade in het zand. Al spoedig werd bijstand verleend door de veteranen. Ina Norder hielp tijdens het planten de boom recht te houden. Wethouder Klaas Steenhuis droeg het water aan om de boom het eerste water te geven.

Wilfred Barber en Nicholas Rusnick hadden er beiden zichtbaar veel plezier in. Ze beschouwden het als een eer bij deze plechtigheid betrokken te zijn. Het afscheid na de boomplant was zeer hartelijk, het onderstreept hoe zeer zij zich verbonden voelen met ons land.

Veendam werd bevrijd door het '2nd Squadron Polish 10th Mounted Rifles Regiment', maar de Canadese The Britisch Columbia Dragoons heeft heel veel voor Veendam betekend. 

De Canadese militairen van deze onderdeel waren vanaf eind mei tot december 1945 in Veendam gestationeerd geweest. Het waren juist de Canadese militairen die nog maandenlang in Nederland gelegerd bleven, terwijl de Britten, de Amerikanen en de Polen al spoedig werden gerepatrieerd. Meer dan honderdduizend Canadese militairen bleven nog om mee te helpen met het herstel van de infrastructuur, de bruggen en om de boeren te helpen bij de oogst. 

In februari 1946 pas waren de laatste Canadese militairen naar hun vaderland teruggekeerd.

In Veendam hadden The Britisch Columbia Dragoons een belangrijke rol gespeeld met hun inzet. En ze verzorgden het vervoer van pootaardappels naar westelijk Nederland. Met hun zware vrachtwagens werden grote ladingen vervoerd. De Veenkoloniale Boerenbond had dit destijds georganiseerd.

Deze twee veteranen waren destijds niet bij Veendam betrokken. Veel mensen van het eigen legeronderdeel kunnen niet meer uitgezonden worden. Maar er wordt door de Canadese Veteranen vereniging altijd gezorgd dat veteranen van andere onderdelen in hun plaats kunnen gaan.

Nicholas Rusnick had bij de 1e Canadese Infanteriedivisie gediend, dat als onderdeel van het Eerste Canadese Leger de oorlog in Nederland had beëindigd. Bij Apeldoorn lag de frontlijn en bij het binnenrijden waren de besprekingen voor de capitulatie al gaande. De zware slag was al geleverd en Apeldoorn was toen zonder een schot te lossen in te rijden. 

Het bestuur in Veendam stond onder het Militair Gezag van Nederlandse militairen, met het hoofdkwartier in Hotel de Vries dat in de Kerkstraat heeft gestaan. Het was een overgangsbestuur van het Militair Gezag naar het normale Burgerbestuur. In september was dat grotendeels afgerond.

Op 31 augustus 1945 was er ook een bevrijdingsboom gepland in het Julianapark, waar nu parkeerplaatsen in de nabijheid zijn. Het hele Canadese bataljon van de The Britisch Columbia Dragoons, onder leiding van Colonel Angel, marcheerde toen door Veendam. De eigen fanfare van het bataljon zorgde voor de muzikale klanken. In de stoet liepen ook verzetsmensen mee en de pas geïnstalleerde nieuwe burgemeester.

(Met dank aan Harm Venema, die als getuige veel informatie heeft verschaft).

Noot: De bevrijding van Nederland was voor een belangrijk deel mogelijk dankzij de rol van het 1e Canadese Leger. Het 1e Canadese Legerkorps heeft mede Westelijk Nederland bevrijd. Het 2e Canadese Legerkorps bevrijdde Noord-Nederland. Beide korpsen maakten onderdeel uit van het 1e Canadese Leger, waaraan ook legeronderdelen uit andere landen waren toegevoegd. Zo ook het 5e Canadese Pantserdivisie. Vanaf Arnhem werden The British Columbia Dragoons, als onderdeel van de 5e Pantserdivisie, deelgenoot aan de bevrijding van Noord-Nederland. Er waren meerdere divisies aan het 2e Canadese Legerkorps toegevoegd, waaronder het Poolse 1e Pantserdivisie dat met het verkenningsregiment '10e Regiment Bereden Jagers' o.a. Wildervank en Veendam bevrijdde.

Hier meer informatie. Historische banden met Zustersteden.

Voor meer foto's, zie ons fotoalbum.