Nieuws

Lichtgevoeligheid vleermuisogen in het schemer
optimaler dan mensenogen



IMG_0019.jpg

Voor Acantus hebben 7 medewerkers van het bedrijf JM Laatvliegers in Wildervank onderzoek gedaan naar vleermuizen met een zogenaamde ‘batdetector’. Alle in Nederland voorkomende vleermuizen produceren ultrasone geluiden voor navigatie, onderlinge communicatie en voor de jacht op insecten. Met de batdetector kunnen deze geluiden worden opgenomen en gedetermineerd.

John Melis, ecoloog: “Wanneer een woningcorporatie iets wil gaan doen is er de verplichting om uit te laten zoeken of er iets aan beschermde natuur aanwezig is. Op het moment dat er inderdaad iets dergelijks wordt aangetroffen zou er bij een ingreep rekening moeten worden gehouden met een al of niet ontheffing. Maar het kan natuurlijk ook gebeuren, en dat is in de meeste gevallen zo, dat er niks zit. En dat werkzaamheden gewoon kunnen worden uitgevoerd. Als er al iets zit wordt met het onderzoek gekeken naar welke soort het betreft. En welke functie een verblijf heeft. Is het een kraamverblijf, een mannenverblijf of is het een paarverblijf.”

Op de vraag of er inderdaad vleermuizen zijn gedetecteerd was het antwoord dat de opdrachtgever dat als eerste moet horen. In principe worden er geen mededelingen over gedaan.

IMG_0012.jpg

Er kan best kans zijn dat bewoners vleermuizen onder hun dak hebben zonder het te weten. Vleermuizen kunnen zich ophouden in spouwmuren en onder daken van gewone huizen en kantoren. Ook midden in de stad. Aan een klein gaatje hebben vleermuizen al voldoende.

Veel huizen hebben verticale voegen die open blijven voor de ventilatie. Was een metselaar een beetje slordig en is het gat niet één maar 1,2 centimeter kan daar al een gewone dwergvleermuis door. Die overdag in de muur slapend de dag doorbrengt. En in holtes van bomen.

Kerkzolders, vroeger als zomerverblijfplaats veel gebruikt, worden tegenwoordig gemeden. De jaren zestig rijtjeshuis is momenteel de meest geliefde woningtype.

Als insecteneters vervullen vleermuizen een belangrijke rol in het milieu. Per nacht eten ze bijvoorbeeld tot wel honderden steekmuggen.

IMG_0006.jpg

Vleermuizen zijn strikt beschermd volgens de Europese- en Nederlandse natuurwet. Bij werkzaamheden als sloop en renovatie is verplicht vleermuisonderzoek nodig door een erkend bedrijf of er geen vleermuizen in het geding zijn. Is dit inderdaad het geval, en kan benadeling niet worden vermeden, moeten er maatregelen worden genomen om de negatieve effecten te verminderen of om die weg te nemen.

Vleermuizen zijn heel fascinerende dieren. Door hun grote onzichtbaarheid leiden ze een vrij mysterieus leven. Ze vliegen in de schemering en in het donker. Onbekend maakt soms onbemind. Voor Halloween worden beeltenissen als decor gebruikt. Toch zijn het in Nederland alleen de insecten die iets van vleermuizen te vrezen hebben. Door het ophangen van vleermuiskasten kunnen vleermuizen geholpen worden.

Ten onrechte wordt nogal eens gedacht dat vleermuizen blind zijn. Verziend zijn ze wel. Maar wanneer het nog licht is vliegen ze op zicht, en nauwelijks of niet op echolocatie. Vleermuisogen werken dankzij de lichtgevoelige staafjes qua lichtgevoeligheid in het schemer optimaler dan mensenogen.

Voor het hoorbaar maken van de hoge sonar frequenties worden deze met de batdetector voor het menselijk gehoor verlaagd. Elke vleermuis heeft een eigen frequentie zodat ze met elkaar kunnen communiceren. En klinkt op het apparaatje de communicatie behoorlijk door elkaar heen.

Zie ook vleermuizen tellen bij Burgers' Zoo:
https://www.youtube.com/watch?v=Li-j03d12bI