Tekst Hans van Noort
De terminologie binnen de sector transport en logistiek staat bol van Engelse uitdrukkingen en benamingen, logisch. Je moet wel een beetje thuis zijn in deze branche wil je snappen waar men mee bezig is. Met het Gronings kom je er niet, ondanks dat het nu een erkend Nedersaksisch dialect is! Gelukkig zijn ze bij Grodal al 25 jaar hiermee bezig en kunnen dus alles er over vertellen en een en ander uitleggen. Ja, al 25 jaar in Veendam!
Hoe is het begonnen?
Henk Groen, inmiddels 82 jaar, heeft in het verleden een transportonderneming in Kloosterburen. Peter Dallinga, 72 jaar, is werkzaam geweest bij v/h Maritima Scheepvaart- en Expeditiebedrijf in Delfzijl/Eemshaven. Ze vinden dat ze hun krachten moeten bundelen en richten op 12 november 1993 Grodal op. De naam Grodal is afgeleid van Groen en Dallinga. Dallinga is een aantal jaren geleden met pensioen gegaan, maar komt zo nu en dan nog wel eens even op kantoor. Groen is nog steeds aandeelhouder, samen met zijn zoon en dochter. De start vindt plaats op een bedrijvencentrum aan de Cereslaan. In 2010 gaan ze verder aan het Boven-Oosterdiep 96.
Waarom Veendam?
In 1993 is er in Veendam een douanekantoor en een kantoor van de Kamer van Koophandel. Hier kunnen de benodigde exportformulieren nog fysiek voorzien worden van stempels en handtekeningen. Dat is onder andere nodig voor het certificaat van oorsprong. Nu gaat nagenoeg alles elektronisch en anders via de post. Verder heeft Grodal een AEO vergunning. Dit houdt in dat ze voldoen aan alle voorwaarden als betrouwbare handelspartner. AEO staat voor Authorised Economic Operator. Het is een certificaat dat door de douane wordt afgegeven aan bedrijven die internationaal actief zijn. Het biedt bedrijven voordelen in het internationale handelsverkeer zoals minder fysieke controles, voorrang bij controles.
Grodal mag met deze vergunning optreden als douane vertegenwoordiger. Hierdoor mogen ze zelf alle douaneformaliteiten afhandelen voor export- en import zendingen buiten de EU of zendingen vanuit EVA-landen (Noorwegen, IJsland, Zwitserland en Liechtenstein).
Op het kantoor werken 4 personen te weten:
- Hebe
is allround expediteur en heeft de dagelijkse leiding. Hij werkt al weer 4 jaar bij Grodal. Hij heeft de opleiding transport- en logistiekmanagement gedaan.
- Mirjam
zij is eveneens allround expediteur en werkt al 8 jaar bij Grodal;
- Dennis
is assistent expediteur en werkt sinds 2 jaar bij Grodal
- Anneke
zij doet de financiële- en personeelsadministratie en werkt al 4 jaar bij Grodal.
Grodal is een expeditiekantoor, een soort van makelaar in de logistiek, anders gezegd: een strategische partner in logistieke dienstverlening. Ze doen in vervoer over de weg, water, rail en door de lucht - alle modaliteiten, maar vervoeren zelf niets. Dat heet shipping. Forwarding is de afhandeling bij de douane. En ook warehousing is zo’n term. Dit is de op- en overslag van goederen op een centraalpunt in het land. Voor Grodal is dat Zwolle.
Hoe gaat zo iets dan?
Voorbeeld: Er moet een grote machine van Veendam naar Yokohama (Japan) vervoerd worden. Nadat de offerte akkoord is gegeven door de klant, zorgt de klant ervoor dat de factuur en de paklijst bij Grodal terecht komen. Dan begint het. Grodal zorgt voor de volledige afhandeling van de zending. Ze ontzorgen m.b.t. de logistiek. Ze bestellen een zeecontainer voor Veendam, waar de machine in kan. De zeecontainer gaat over de weg naar de haven van Rotterdam. Uiteraard moet de zending van de nodige documenten zijn voorzien. In Rotterdam wordt de zeecontainer overgeladen op een containerschip. Deze brengt de vracht veilig naar de haven van Yokohama. Vanuit de haven naar de plek van bestemming. Eerst met de goederentrein en daarna nog een stukje met de vrachtwagen. Uiteindelijk: bestemming bereikt.
Dit gehele traject kan in handen liggen van Grodal. Het is afhankelijk wat er met de klant wordt afgesproken. Dat is vastgelegd in Incoterms. Dat zijn internationale standaards met rechten en plichten voor de verkoper en de koper. In onderstaand schema is e.e.a. aangegeven waar de kosten en risico’s overgaan van de verkoper naar koper.
Met dank aan Wikipedia
Grodal heeft een enorm netwerk van agenten wereldwijd. “Alles valt en staat met de contacten,” verhaalt Hebe Jager. “Het onderhouden van de persoonlijke contacten is zéér belangrijk. Met enige regelmaat ga ik op bezoek bij vaste relaties. Dat werpt zijn vruchten af.” Grodal heeft ook een logistiek adviserende rol richting zijn klanten. “We zijn zeker een dienstverlenend bedrijf! Grodal onderscheidt zich verder door de deskundigheid m.b.t. de douaneformaliteiten, de know how van het gehele logistieke proces en de stelregel: afspraak is afspraak. Het vervoer van stukgoed binnen Europa gaat voornamelijk over de weg. Koeltransport naar Groot Brittannië is een combinatie van weg- en water. De koelwagens gaan via Rotterdam of IJmuiden die kant op. Tractoren naar Jemen is een geheel ander verhaal. Die moeten gedeeltelijk gedemonteerd worden en gaan dan de zeecontainer in. In de haven van Aden of Hodeidah weer ontscheept, gemonteerd en verder richting koper.” Soms zijn politieke situaties ongunstig voor de handel. Oorlogen en spanningen maken het handelsverkeer er niet gemakkelijker op. “Handelsbelemmeringen, -boycot en/of zelfs blokkades zoals na de ramp met de MH 17 richting Rusland zijn onmiddellijk merkbaar,” aldus Hebe. Voor sommige landen zijn extra vergunningen nodig bijvoorbeeld voor Egypte. Voor een land als Cuba wil Grodal geen onnodige risico’s lopen. De logistieke weg eindigt dan in de haven van Havanna. De koper/ontvanger moet het dan verder zelf regelen. Zo’n situatie is goed te zien in het schema. Vaak zie je in dergelijke landen dat de ontvangende partij beter op de hoogte is van de lokale wet- en regelgeving, ook spreekt men dezelfde taal.
Bij Import is de logistieke route andersom. Daar krijg je te maken met invoerrechten en door de overheden gestelde voorwaarden. Import van buiten de EU is behoorlijk complex. Elk product/voorwerp heeft een eigen statistieknummer, aan de hand van dit nummer worden de goederen ingeklaard. De Brexit is ook zoiets. Het is nog erg onzeker welke kant het opgaat, maar het handelsverkeer wordt er niet beter op. “om een idee te geven van de impact, er zijn 750 tot 900 extra douaniers nodig en er wordt verwacht dat er jaarlijks 6,5 miljoen aangiften opgemaakt moeten worden”. De protectionistische maatregelen van de VS zijn ook niet bevorderlijk voor de wereldhandel. “We zitten niet te wachten op dit soort zaken. Met vrijhandel komen we allemaal het verst.”
Van de klanten zit ± 70% binnen de EU en de rest in het Midden-Oosten en Azië. “We zien een lichte verschuiving in de markt. De import krijgt een plus, terwijl de export stabiliseert. Die import komt uit opkomende landen als India. Wat daar vandaan komt is ongelofelijk – kleding, huisdecoraties eigenlijk te veel om op te noemen. Vanuit het kantoor aan het Boven Oosterdiep is de wereld écht maar een dorp. Dat ervaren ze dagelijks.
Meer info: