Tekst Hans van Noort [ hansvannoort@parkstadveendam.nl ]
Elk jaar wordt er in het 3e weekend van november de Noordelijke Spoor- en Modelbouwdagen gehouden in de Sorghvliethal. Door de corona is de jubileumeditie, 25e keer, al 2 x afgelast, sneu. Het feest laat nog even op zich wachten. Het wordt spannend of die in 2022 wél door kan gaan. Het vraagt enorm veel voorbereiding.
De jaarlijkse gezins-beurs is slechts één van de activiteiten die de MRGV organiseert. Iedere maandagavond is er een clubavond in De Badde te Annerveenschekanaal. Wederom door de corona is het clubhuis van de modelspoorgroep momenteel ook op dinsdagavond open om wat meer spreiding te krijgen. Verschillende enthousiastelingen zijn er ook nog wel andere middagen. Daar komt men samen voor de modelspoortreinen. Midden in een van de oude klaslokalen, De Badde was een basisschool, ligt de clubbaan. Eigenlijk zijn het er 2, want er is een binnenbaan en een aparte buitenbaan. De eerste is een baan voor de Märklintreinen, op de 2e rijden alle andere merken. Dit heeft te maken met de verschillen tussen gelijkstroom en wisselstroom.
De banen zijn in ontwikkeling. Er kan wel op gereden worden én hoe. Er ligt maar liefst 100 m rails! Hier en daar wel 6 banen naast elkaar met talloze wissels, rangeerterreinen, tunnels, fly-overs, stations, huisjes, diverse landschappen, industrieterreinen, lieflijke dorpjes en andere infrastructuur. Je treft er zelfs de stations van Veendam, Wildervank en Zuidbroek aan. Alles op schaal gemaakt. De gehele aankleding is een project van jaren, want de leden doen voornamelijk alles zelf. Dat is juist de aardigheid van dit alles.
De leden komen met uiteenlopende doelstellingen naar de clubavonden. Disciplines zijn: bouwen aan de baan, met je eigen locs en wagons rijden, repareren van materiaal, de techniek, kennisuitwisseling, maar wat ze gemeenschappelijk hebben is de gezelligheid en het praatje over ……. juist ja. Het laat zich raden. Het is zinvol om ook onder de baan te kijken. Je schrikt van de bedradingen en alle techniek die daar “verborgen” zit.
De MRGV heeft ruim 50 leden. Deze variëren in leeftijd van 19 tot 80 jaar. Het is niet alleen een mannenaangelegenheid, neen, er zijn ook een aantal dames/meiden lid. Hoewel dit aantal wel wat mag toenemen! Ieder lid brengt zijn eigen specialisatie mee. Zo is Wil al 50 jaar treindokter. Reparaties aan treinen neemt hij graag voor zijn rekening. Wil is 80 jaar! Zijn kennis geeft hij door aan zijn opvolger Thijs. Ja, die is pas 19 jaar. Zo blijft de kennis in de vereniging én de continuïteit gewaarborgd. De leden komen vanuit heel de provincie en de kop van Drenthe.
De modelspoortreinen worden ingedeeld in tijdperken, die internationaal kunnen verschillen. Voor Nederland geldt een indeling van vijf tijdperken. De eerste loopt van 1839 – 1925 met natuurlijk de eerste spoorlijn Amsterdam – Haarlem met zijn stoomtreinen! Het 2e tijdvak van 1925 – 1947 met als kenmerken de elektrificatie + Duitse locomotieven. 3e tijdvak 1945 – 1968 dieselmaterieel en de 3e klas verdwijnt. Van 1968 – 1989 het 4e tijdvak met intercitymaterieel en de bekende gele kleur. Het laatste tijdvak tot heden – meerdere vervoerders plus splitsing tussen vrachtvervoerders en reizigersvervoerders. Waarom is dit zo belangrijk? Sommige leden van de club specialiseren zich in één bepaald tijdvak. Die rijden alleen met materieel vanuit die periode en houden zich daar stringent aan. Locs en wagons die bij elkaar horen qua stijl en kleur, daar passen géén andere types tussen. Anderen maakt het niet zoveel uit en rijden met materieel wat ze leuk vinden en betaalbaar. Specialisaties zijn er ook in merken en bepaalde types locomotieven en wagons. Het is een wereld op zich als je dat hoort.
Een van de leden Eddy demonstreert zijn materieel. Hij heeft vandaag een loc meegenomen die is voorzien van diverse snufjes. Zo kan hij het licht laten branden – vóór wit en achter rood. Ook zit er een belfunctie op voor als de deuren sluiten. Het geluid dempt automatisch als de loc in een tunnel verdwijnt. De geluidssterkte neemt weer toe als die de tunnel verlaat. Andere functies zijn bijvoorbeeld stoom uit de pijp bij een stoomlocomotief of “vuurvonken” bij het remmen of je hoort het commando van de conducteur: Absteigen! Alles wordt op deze manier natuurgetrouw nagebootst. Je kijkt je ogen uit.
De MRGV gebruikt inmiddels De Badde al 5 jaar als clubhuis. Maar… ze hebben nog een baan en wel in het NNTTM te Zuidbroek. Daar kunnen de leden elk weekend terecht. Elk 2e weekend van de maand verzorgen de leden een rijdemonstratie. Kees Huizer, Sjaak de Boer en Piet van Pelt, leden van het bestuur resp. voorzitter, secretaris en “gewoon” lid vertellen vol enthousiasme over hun MRGV.
Kees werkt al 4 jaar, meerdere avonden en middagen per week aan een bouwmodel van de strokartonfabriek van W.A. Scholtens uit Sappemeer.
Het gehele complex is op schaal HO (1:87) nagemaakt, maar nog lang niet klaar. Tot in detail klopt alles. Talloze raampjes, de loodsen, de dakconstructie zijn tot in de finesses uitgevoerd. Zelfs in de houtzagerij is het houtbok en bedienend personeel te vinden. Je zou bijna zeggen dat het zijn levenswerk is! Schitterend om te zien en dat is niet overdreven!
Naast de vaste clubbaan bouwt de MRGV aan een nieuwe mobiele baan. Deze is opgebouwd uit modules. Deze kunnen in elkaar worden gezet als deze baan bijvoorbeeld op een beurs moet worden getoond. Ook kunnen leden een module mee naar huis nemen om die daar verder af te bouwen en te verfijnen.
Corona heeft ook voor de club zijn voordelen gebracht. Velen hadden weer eens tijd om hun oude hobby op te pakken. Op zolder stonden nog dozen met modelspoorspulletjes. Daar moeten we maar eens wat mee doen. Andere verenigingen (sport/cultuur) verloren leden terwijl de MRGV juist groeide in deze periode. Ook kregen ze nogal wat materiaal geschonken (zolderopruimingen) waar de vroegere gebruikers niets meer mee deden. Bij de club zijn dit soort donaties natuurlijk van harte welkom.
Modelspoortreinen zijn geen speelgoed. Het is een hobby waar veel tijd in gaat zitten, maar ook veel voldoening geeft. Beslist de moeite waard om eens langs te gaan op een maandagavond. De koffie staat klaar!
Meer informatie:
www.mrgv.nl
De Badde, Greveling 137, 9654PP, Annerveenschekanaal.