Tekst: Henk Drenth - Foto's: Willem van der Werf

sPooRweNSdag - Elk jaar rijdt er twee dagen een speciale trein door Nederland. Met aan boord passagiers die iets met de trein en met spoorgerelateerde dingen hebben. Meer dan 250 vrijwilligers zijn dan in de weer om hun spoorwensen in vervulling te laten gaan.

Het betreft kinderen en volwassenen met een ziekte, mensen met een beperking en rolstoelbehoeftige mensen. Ze mogen achter de schermen kijken van wat met de trein en daaromtrent te maken heeft. Sinds 2008 organiseert de NS en ProRail jaarlijks de sPooRweNSdag.

Ook andere partijen verlenen hierbij hun medewerking. Het Spoorwegmuseum in Utrecht had de Plan U beschikbaar gesteld. Door treinliefhebbers wordt deze vanwege de donkerrode kleur ook wel liefkozend de ‘Rode Duivel' genoemd. De Plan U treinstellen (met de officiële aanduiding DE3) werden tussen 1960 en 1963 gebouwd. Het was het eerste treinstel van het zogenoemde hondenkoptype en deze is in 1961 gebouwd.

Voor de inzet van de trein had de Stichting Roestrijden bemiddeld, via deze organisatie wordt museummaterieel ingezet tussen de reguliere dienstregeling in om roestvorming aan de sporen tegen te gaan. En fondsen verworven voor treingerelateerde museum organisatie's.

In Stadskanaal werd medewerking verleend door het Museumspoorlijn S.T.A.R. Dit was ook het doel van deze reis, dat in Utrecht aangevangen was.

Elk jaar worden er wensen ingediend bij de Stichting sPooRweNSdag. En moet de Stichting keuzes maken uit deze aanvragen. De warmste, de origineelste, de mooiste en de ontroerendste wensen worden uitgekozen. De trein reed in verschillende regio's en er zijn in 5 verschillende groepen in totaal ook 5 verschillende wensen vervuld.

Afgelopen dinsdag was er een heel schoolklas mee rond een klasgenoot met leukemie. Ook in deze trein was er de wensvervulling van 10 mensen met een verstandelijke beperking. De trein reed in de omgeving van Rotterdam, Barendrecht en Hoek van Hollend. De bekende DJ Erik de Zwart was medepassagier. De beide directeur-presidenten Bert Meerstadt van de NS en Marion Gout van ProRail waren die dag ook met de trein mee.

Van het Spoorwegmuseum waren 6 conducteurs meegegaan. Het is regel dat op elk balkon een conducteur aanwezig moet zijn.

Op woensdag 25 mei was de trein vanuit Utrecht naar Assen vertrokken. Er waren twee groepjes aan boord. De wensen waren ingediend voor een autistische jongen en voor een jongen met een verstandelijke beperking.

In Assen mocht een groep van 50 passagiers instappen. Onder hen waren 14 kinderen met hun familieleden. De kinderen hebben verschillende vormen van autisme. Ze komen uit gezinnen in het Noorden, waarvan de meeste uit de provincie Groningen en twee kinderen uit Drente. Het Museumspoorlijn S.T.A.R. zou met hun antieke stoomloc nog meer treinplezier brengen.

De aanvraag kent een bijzondere voorgeschiedenis. Het is ingediend door Ellen die werkzaam is bij ProRail. Haar broer Huub heeft drie kinderen waarvan twee met een autisme stoornis. Hij is samen met zijn vrouw Dorine werkzaam bij de organisatie Wunjo Dagbesteding in Rolde, dat dagopvang biedt aan kinderen en (jong)volwassenen met een autisme. Tijdens de opvang kunnen de ouders weer tot rust komen. De organisatie heeft in Deurze een logeeropvang voor weekendbegeleiding.

Zus Ellen zag bij haar werkgever ProRail een poster hangen van de Stichting sPooRweNSdag. Omdat de meeste kinderen van Wunjo treingek zijn en haar broer al gevraagd had of er op dat gebied iets voor de kinderen gedaan kon worden, had zij de wens ingestuurd. De S.T.A.R. was benaderd en Ellen had er een werkbezoek gebracht.

Woensdag was het zover. Met de ouders, grootouders, zussen, broers en begeleiders stapten de kinderen in de speciale trein. Om 10.50 was het vertrek. Het was ongelofelijk mooi om te zien hoe de kinderen genoten. Ze liepen door de trein en waren heel gelukkig, vertelde Huub. Ook speciaal was dat er kinderen waren van de opvang die elkaar voor het eerst ontmoetten.

De ‘Rode Duivel' deed het S.T.A.R. station in Veendam ook aan, waar het werd gespot door treinliefhebbers. Het was een opvallende verschijning. De aankomst bij het Museumspoorlijn in Stadskanaal was om 13 uur en ongeveer 20 kinderen, plus hun begeleiders, stapten uit de Plan U. De stoomloc TE-5933, ook wel de ‘Grote Rus' genoemd, was al onder stoom gezet.

Uiteraard was er een rondleiding bij de S.T.A.R. en er waren verschillende activiteiten voor de kinderen. Er werden groepen geformeerd naar activiteit van keuze. De loodsen waar de locs en de rijtuigen worden gerepareerd trok nieuwsgierigen. Er was een speurtocht uitgezet over het uitgebreide terrein met de opdracht een woord te vormen. Wat heeft een stoomloc nog meer nodig dan kolen, luidde een van de vragen. De aanwijzingen waren de letters op de rijtuigen. De twee woorden dat er uit moest komen waren 'Museumspoorlijn STAR'.

Het vertoeven bij het Museumspoorlijn was tot 14.45 uur. Voor de medewerkers was het heel speciaal. Geheel volgens traditie werd met de stoomloc fluitend afscheid genomen. Maar het avontuur was nog niet over, het retour naar Assen duurde zo'n 2 uur en 15 minuten. Het zal een onvergetelijke dag geworden zijn. En dat is ook waar alle vrijwilligers het voor doen.

Link website STAR, van het Spoorwegmuseum, Stichting Spoorwensdag en van Wunjo Dagbesteding en Weekendbegeleiding. Voor meer info over de Stichting Roestrijden zie hier en hier.